مطالعۀ كيفي آشنايي با سبك زندگي «نييت»‌ها در تهران

«نييت»‌ها به‌عنوان افرادي كه نه درس مي‌خوانند و نه كار و حرفه‌اي دارند، در سال‌هاي اخير در مباحث آماري و اجتماعي كشورهاي ديگر جايگاه جديدي را به خود اختصاص داده‌اند؛ هرچندكه سهم ايران در پرداختن به اين مفهوم نزديك به صفر است. اين مقاله براي نخستين‌بار به سبك زندگي «نييت»‌ها پرداخته است. از ميان تعاريف مربوط به دو مفهوم «نييت»‌ها و سبك زندگي، ديدگاه بورديو دربارۀ سبك زندگي به‌عنوان مفهوم مركزي انتخاب شده است. روش‌شناسي اين مقاله كيفي و از طريق 30 مصاحبه نيمه‌ساختاريافته، با نمونه‌گيري هدفمند اكتشافي زنجيره اي و با حداكثر تنوع تا حصول به اشباع انجام شده و تحليل داده‌ها ازطريق نظريه داده‌بنياد و به‌روش تحليل تماتيك مورد ارزيابي قرار گرفته است. در نهايت 5 مقوله اصلي (هويت، زمان‌بندي، مصرف زيستي، مصرف مجازي و سلامت و زيبايي) و 14 مقوله فرعي تجزيه­وتحليل شد. يافته‌ها نشان داد كه سبك زندگي «نييت»‌ها بيشتر حول مسئلۀ هويت‌يابي شكل مي‌گيرد. آن‌ها كه در گروه‌هاي اجتماعيِ غيرهمگن خود عضو نيستند و با مشكل هويت‌يابي مواجه هستند، مصرف زيستي و مجازي، مراقبت از زيبايي و سلامتي و حتي زمان خود در فضاي مجازي را صرف نوعي هويت‌يابي مي‌كنند. فعاليت‌هاي جمعي آن‌ها عموماً با ساير «نييت»‌ها انجام مي‌شود كه سبك زندگي مشابه هم دارند و پرداختن به ظواهر، از نوع لباس پوشيدن تا جراحي‌هاي زيبايي برايشان از اهميت زيادي برخوردار است. اكثر «نييت»‌ها چشم‌انداز هدفمندي براي آينده ندارند و تنها از لحظه لذت مي‌برند. آن‌ها نيازي به مشاركت خود در ساخت آينده نمي‌بينند.