بررسي تاثيرات فضاي معماري بر شناخت و فعاليت‌هاي مغزي: مرور سيستماتيك

مقدمه: محيط ساخته شده به دليل نياز روزافزون به فضاهاي معماري در زندگي شهري به سرعت در حال گسترش است. با اين حال، مطالعات كافي در مورد تاثير فضاي معماري بر شناخت و فعاليت‌هاي مغزي انجام نشده است. مطالعات پيشين در زمينه روانشناسي محيطي معماري از نظر كيفي قادر به پاسخگويي به اين پرسش نبودند. با اين حال، امروزه با ظهور نظريه جديد علوم اعصاب و ارتباط آن با معماري، محققان به نتايج ارزشمندي دست يافته‌اند، تاثيري كه فضاي معماري بر مغز انسان مي‌گذارد، از طريق استفاده از ابزارهاي نوين علوم اعصاب روشن نموده‌اند، كه منجر به ايجاد پارادايم نوين معماري عصب‌محور شده‌اند. هدف از پژوهش حاضر، بررسي تأثير فضاي معماري بر عملكردهاي مغز و شناخت انسان با اندازه‌گيري فعاليت‌هاي مغزي است. سوالات اصلي در اين پژوهش عبارتند از: ادبيات، مفاهيم كليدي، روش‌‌ها و تكنيك‌هاي تحقيق در زمينه معماري و علوم اعصاب چيست؟ علاوه بر اين، چنين منابعي به چند حوزه تقسيم مي‌شوند؟ مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر با بهره‌گيري از روش كيفي سيستماتيك به معرفي و تجزيه و تحليل منابع موجود از سال 2010 تا 2020 پرداخته است. يافته‌ها: منابع به دو دسته اصلي مطالعات تئوري و تجربي تقسيم‌بندي مي‌شوند، تمركز پژوهش حاضر بر روي مطالعات تجربي است، كه نشان مي‌دهد مولفه‌هاي فيزيكي فضاي معماري كه عموماً با حوزه بصري مرتبط هستند، بر شناخت و فعاليت‌هاي مغز تاثير مي‌گذارند و باعث ايجاد احساسات مختلف مي‌گردند. نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد، كه اين مطالعات در پنج حيطه كلي كاهش استرس، قضاوت زيبايي شناسي، مسيريابي، توجه و تاكيد بر عناصر بصري و تجربيات انساني طبقه‌بندي مي‌گردند. از تكنيك EEG، fMRI و برخي ابزارهاي كمكي همچون Eye Tracking براي اندازه‌گيري تاثير فضاي معماري بر مغز استفاده شده است.