گزارش موردي سل منتشره گوسفندي ناشي از مايكوباكتريوم بويس در كشتارگاه صنعتي دام سنندج

در بيماري سل گاوي ناشي از مايكوباكتريوم بويس، گاو به‌عنوان ميزبان اصلي شناخته مي‌شود و گوسفند به اين بيماري نسبتاً مقاوم است. در واقع، گوسفندان تنها در مواقع تماس بسيار نزديك گاو و گوسفند و همچنين فراواني بسيار زياد مايكوباكتريوم در محيط به اين بيماري مبتلا مي‌شود. در مطالعه حاضر به گزارش يك مورد سل منتشره گوسفندي در كشتارگاه دام سنندج پرداخته شد.لاشه دام مورد بررسي از كشتارگاه به آزمايشگاه ميكروب‌شناسي دانشگاه كردستان منتقل و در شرايط امنيت كامل بهداشتي كالبدگشايي گرديد. در بررسي لاشه، ضايعات كالبدگشايي (گرانولوم‌هاي سلي منتشره) در اندام‌هاي مختلف و عقده‌هاي لنفاوي مدياستينال، برونشيول، مزانتر و پورتال كبد قابل مشاهده بود. اين ضايعات در عقده‌هاي لنفاوي قسمت‌هاي مختلف بدن، ريه، كبد، قسمت‌هاي مختلف دستگاه گوارش، دستگاه توليدمثلي، مثانه و عضلات مختلف از جمله عضله‌ صفاق و عضله ديافراگم و عضلات شكم ديده شد.آزمايشات تشخيصي شامل مشاهدات باليني، رنگ‌آميزي اختصاصي زيل نلسون براي باسيل مايكوباكتريوم و تكنيك مولكولي واكنش زنجيره‌اي پليمراز (PCR) صورت گرفت. در رنگ‌آميزي زيل نلسون، باسيل اسيد فاست مايكوباكتريوم به رنگ قرمز در زمينه آبي كم‌رنگ لام ديده شد. همچنين در واكنش اختصاصي PCR محصول 499 جفت بازي تكثير شد كه تأييدكننده مايكوباكتريوم بويس بود.گزارش حاضر نشان داد كه سويه‌هاي مايكوباكتريوم بويس موجود در منطقه‌ قابليت انتقال به گوسفند و ايجاد بيماري با علايم باليني شديد را دارند. اين موضوع در مورد مزارعي كه پرورش گاو و گوسفند در آن‌ها به صورت نزديك به هم است، بسيار حائز اهميت مي‌باشد. از آنجايي كه در استان كردستان در بسياري از مزارع پرورشي گاو و گوسفند در كنار هم نگه‌داري مي‌شوند بنابراين، به امكان انتقال بيماري سل گاوي به گوسفند و انسان بايد توجه ويژه داشت.