مقايسۀ اثربخشي آموزش مبتني بر رويكرد تحليل متقابل و آموزش يك دوره تمرينات پيلاتس بر بي‌تابي رواني و سلامت عمومي زنان نابارور

سابقه و هدف: ناباروري وضعيت پيچيده‌اي است كه به‌عنوان يكي از مشكلات شايع بشري به اشكال مختلف سلامت جسمي، رواني و اجتماعي افراد را تحت تأثير قرار مي‌دهد و باعث ايجاد اختلالات جدي در روابط زناشويي مي‌شود. هدف پژوهش حاضر مقايسه اثربخشي رويكرد تحليل متقابل و آموزش يك دوره تمرينات پيلاتس بر بي‌تابي رواني و سلامت زنان نابارور بود. مواد و روش‌‌ها: اين پژوهش كاربردي و از نوع نيمه‌مداخله (به صورت پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل نامعادل) بود. جامعه پژوهش حاضر زنان ناباروري بودند كه سال 99 - 1398 به بيمارستان آموزشي و درماني زنان و زايمان شهر كرمانشاه مراجعه كردند. پس از انتخاب آزمودني‌ها با روش نمونه‌گيري غيرتصادفي در دسترس و با رعايت ملاك‌هاي ورود، 75 نفر به‌طور تصادفي در دو گروه مداخله تحليل متقابل، تمرينات پيلاتس و كنترل جايگزين شدند. گروه‌ها در مراحل پيش‌آزمون و پس‌آزمون به پرسش‌نامه بي‌تابي رواني عليخاني و كاظمي حقيقي (1396) و پرسش‌نامه سلامت عمومي گلدبرگ (1972) پاسخ دادند. سپس گروه تحليل متقابل 8 جلسۀ 60 دقيقه‌اي تحت آموزش مبتني بر رويكرد تحليل متقابل و گروه پيلاتس هفته‌اي سه جلسۀ 90 دقيقه‌اي تحت آموزش تمرينات پيلاتس قرار گرفتند. داده‌ها با روش‌هاي آماري همبستگي و تحليل كوواريانس تحليل شدند. يافته‌ها: يافته‌ها نشان داد آموزش مبتني بر رويكرد تحليل متقابل و يك دوره تمرينات پيلاتس بر بي‌تابي رواني و سلامت عمومي زنان نابارور مؤثر واقع شده است (34/361=F و F=26/240 ،P 0/05 و 0/05 P) و بين اثربخشي آن‌ها در اين زمينه تفاوت وجود دارد. آموزش مبتني بر رويكرد تحليل متقابل با ميانگين و انحراف معيار 3/02±58/7 در مقايسه با يك دوره تمرينات پيلاتس با ميانگين و انحراف معيار 3/22±65/4 تأثير بيشتري بر بي‌تابي رواني داشته است. همچنين آموزش مبتني بر رويكرد تحليل متقابل با ميانگين و انحراف معيار 3/18±28/58 در مقايسه با يك دوره تمرينات پيلاتس با ميانگين و انحراف معيار 2/67±32 تأثير بيشتري بر سلامت عمومي داشته است. نتيجه‌گيري: با وجود تفاوت بين دو آموزش مبتني بر رويكرد تحليل متقابل و يك دوره تمرينات پيلاتس، هر دو در زمينه بي‌تابي رواني و سلامت روان مؤثر هستند؛ اما با توجه به اثربخشي بيشتر آموزش مبتني بر رويكرد تحليل متقابل مي‌توان از آن در دوران درمان ناباروري به‌عنوان روش كارآمدتر در كنار ساير مراقبت‌ها استفاد كرد.