كاربرد الگوريتم پنجره مجزا در شناسايي جزاير حرارتي شهرستان يزد

در سال‌هاي اخير، فعاليت‌هاي انساني مانند تغيير كاربري، پوشش اراضي و توسعه مناطق انسان‌ساخت موجب افزايش دماي سطح زمين و پيدايش جزاير حرارتي شده است. در پژوهش حاضر تغييرات دماي سطح زمين در پوشش اراضي شهرستان يزد با استفاده از داده‌هاي ماهواره لندست 8 بررسي شد. نقشه كاربري اراضي منطقه مطالعاتي با استفاده از روش ماشين‌بردار پشتيبان در پنج كلاس انسان‌ساخت، پوشش گياهي، پيكره آبي، اراضي باير و رخنمون سنگي، تهيه و براي استخراج نقشه دماي سطح زمين از روش پنجره مجزا استفاده شد. به‌منظور شناسايي الگوي حاكم بر دماي سطح زمين از شاخص موران جهاني استفاده و لكه‌هاي داغ با به‌كارگيري آماره گتيس -ارد جي شناسايي شدند. بر اساس نتايج، اراضي باير بيش‌ترين و پيكره آبي كم‌ترين مساحت را به‌ترتيب برابر با 129360/96و 160/56 هكتار به خود اختصاص داده‌اند. ميانگين دماي سطح زمين برابر با 50/83 درجه سانتي‌گراد به‌دست آمد و پيكره آبي، كم‌ترين و اراضي باير بيش‌ترين ميانگين دماي سطح زمين را به‌ترتيب برابر با 36/91 و 52/13 درجه سانتي‌گراد به خود اختصاص داده بودند. داده‌هاي دماي زمين شهر يزد با مقدار شاخص موران 0/92 داراي خودهمبستگي فضايي و الگوي خوشه‌اي بودند. در اين پژوهش، مساحت لكه‌هاي داغ و سرد به‌ترتيب برابر با 46539/18 و 113553/81 هكتار به‌دست آمد. اراضي باير، تشكيل جزاير حرارتي داغ و پوشش گياهي و پيكره آبي تشكيل جزاير سرد را داده‌ و جزيره حرارتي داغ با گستردگي بالايي اطراف محدوده شهري را احاطه كرده بود. نتايج پژوهش نشان داد كه كيفيت كلاس پوشش گياهي ضعيف و ميانگين دماي آن برابر با 45/61 درجه سانتي‌گراد است. بر اساس نتايج حاصل از رگرسيون خطي، بين شاخص گياهي تعديل‌كننده اثر خاك (SAVI) با دماي سطح زمين همبستگي منفي و معني‌دار (0/51 -=r) در سطح احتمال يك درصد به‌دست آمد.