عنوان مقاله :
تغييرات زماني و مكاني خشكسالي هواشناسي و ارتباط آن با شاخصهاي دمايي و وضعيت پوشش گياهي با استفاده از سنجش از دور و تصاوير ماهوارهاي در شهرستان مرودشت
پديد آورندگان :
مرداني ، رامين دانشگاه ياسوج - دانشكده مهندسي عمران - گروه مهندسي عمران , منتصري ، حسين دانشگاه ياسوج - دانشكده مهندسي عمران - گروه مهندسي عمران , فاضلي ، مهدي دانشگاه ياسوج - دانشكده مهندسي عمران - گروه مهندسي عمران , خليلي ، رضا دانشگاه شهيد بهشتي - گروه آب و فاضلاب
كليدواژه :
خشكسالي , سنجش از دور , شاخص وضعيت پوشش گياهي , شاخص وضعيت دمايي , شهرستان مرودشت
چكيده فارسي :
خشكسالي يك خطر پيچيده و مهم محسوب ميشود كه شدت آن به اقليم و شرايط آب و هوايي هر منطقه بستگي دارد كه ميتواند باعث تغيير ويژگيهاي پوشش گياهي شود. بيشك وقوع خشكسالي و در نتيجه آن بحران كاهش و كمبود منابع آب يكي از اصليترين و مهمترين مخاطرات محيط زيست طبيعي است كه بشر از گذشته تاكنون با آن مواجه بوده و نياز به برنامهريزي همهجانبه جهت مقابله با اين پديده است. در تحقيق حاضر خشكسالي شهرستان مرودشت با استفاده از سنجش از راه دور و تصاوير ماهوارهاي بهصورت سري زماني تغييرات و همچنين وضعيت خشكسالي حاصل از تصاوير ماهوارهاي با استفاده از SPI مورد بررسي قرار گرفته است. بدينمنظور 460 تصوير از محصولات دماي سطح زمين (LST) و پوشش گياهي (NDVI) مربوط به سنجنده موديس ماهواره ترا تصاوير ماهوارهاي در دوره آماري 20 ساله (2019– 2000) جهت برآورد شاخص وضعيت دمايي (TCI) و شاخص وضعيت پوشش گياهي (VCI) استفاده شد. همچنين، وضعيت خشكسالي با استفاده از دادههاي بارش ثبت شده توسط ايستگاههاي موجود در محدوده مورد مطالعه و SPI بهوسيله نرمافزار MATLAB در بازههاي زماني 3، 6 و 12 ماهه محاسبه شد. با توجه به نقشههاي حاصل از TCI وضعيت خشكي خيلي شديد بيشتر در قسمتهاي جنوبي و جنوب غربي بهويژه در سالهاي 2016 و 2018 مشاهده ميشود. بر اساس نقشههاي حاصل از NDVI، محدوده مورد مطالعه داراي تراكم پوشش گياهي معمولي و نيمهمتراكم بوده كه در تمامي نواحي مختلف آن پراكنده شده و بر اساس نقشههاي حاصل از شاخص خشكسالي VCI، در هيچيك از سالها، شهرستان مرودشت با خشكي بسيار شديد و شديد مواجه نبوده است. همچنين، مطابق با نتايج بهدست آمده از بازههاي مختلف SPI سالهاي 2016 و 2018 بيشترين ميزان خشكسالي مشاهده شد و سال 2013 در هر سه بازه SPI از خشكسالي كمتري نسبت به ساير سالها برخوردار است. در نهايت، تحليل ضريب همبستگي نشان داد كه SPI همبستگي بيشتري با TCI در مقايسه با VCI دارد.
عنوان نشريه :
مدل سازي و مديريت آب و خاك
عنوان نشريه :
مدل سازي و مديريت آب و خاك