بررسي تحليلي ايمان از منظر آئودي

روبرت آئودي فيلسوف برجستۀ معاصر، براي بررسي ماهيت ايمان، انواعي از ايمان را بيان مي‌كند كه از جنبۀ دروني به‌هم وابسته‌اند و مؤلفۀ اصلي همۀ آنها گزاره‌هاي شناختي است. او ضمن پذيرش انواع ايمان، ايمان گزاره‌اي، نگرشي و جهاني را مبنا قرار مي‌دهد و ايمان را نوعي نگرش مثبت نسبت به صدق گزاره‌هاي ديني مي‌داند كه با تمايل به باور نسبت به گزاره‌ها همراه است و عمل را در پي دارد. او همچنين بر ايمان گزاره‌اي غيراعتقادي تأكيد مي‌كند كه در آن ايمان، لزوماً مستلزم باور نيست؛ بلكه تنها استعداد باور كردن را دارد و در واقع نوعي اعتماد به گزاره‌هاي ديني است. ايمان از منظر آئودي در همۀ مؤلفه‌هاي خود با عقلانيت موردنظر او همخواني دارد. ايمان در دستگاه معرفتي آئودي، براي توجيه باورهاي ديني نقش بسيار مهمي دارد. در واقع، تعهدات ديني شامل باور، ايمان و عمل، درصورتي‌كه عقلاني باشند، سبب موجه بودن باور به خداوند مي‌شوند. پژوهش حاضر، ماهيت ايمان را از نظر آئودي تحليل مي‌كند، رابطۀ آن با باور، عقلانيت و عمل را بررسي مي‌كند و در نهايت، به ارزيابي آن مي‌پردازد. ديدگاه آئودي دربارۀ ماهيت ايمان با ايراداتي مواجه است، به‌ويژه ايمان گزاره‌اي غيراعتقادي كه مورد توجه اوست و در توجيه باورهاي ديني بسيار اهميت دارد، به‌طوري‌كه مي‌تواند مورد تأييد اديان الهي و مؤمنان يك دين نباشد؛ با اين حال راهي است تا افرادي كه اعتقاداتشان به درجۀ باور نرسيده است، باايمان تلقي شوند.