اثرات نانو/ميكروپلاستيك‌ها به‌عنوان آلاينده‌هاي نوشناخته بر محيط‌زيست و نقش جامعه ميكروبي در تجزيه آنها

انباشت فزاينده زباله‌هاي پلاستيكي يكي از چالش‌هاي اصلي زيست‌محيطي است كه در حال حاضر جوامع بشري با آن مواجه هستند. سميت زيست‌محيطي نانو/ميكروپلاستيك‌ها به عنوان آلاينده‌هاي نوشناخته يك تهديد دائمي براي زيست‌بوم‌هاي زميني، دريايي و جوي مي‌باشد. ذرات ‌نانوپلاستيك به خوبي قادرند از غشاء سلولي عبور كرده و به درون سلول وارد شوند و كليه اعمال حياتي موجودات زنده از جمله انسان، گياهان و ريز‌جاندران را مختل نمايند. نانو/ميكروپلاستيك‌ها به دليل مقاومت در برابر تجزيه به ‌عنوان يك بحران جدي جهاني محسوب مي‌شوند. لذا تاكنون تلاش‌هاي زيادي جهت حذف يا كاهش ذرات نانو/ميكروپلاستيك‌ها، از طريق فناوري‌هاي زيستي كه از نظر اقتصادي مقرون به‌صرفه و نيز سازگار با محيط‌زيست است صورت گرفته شده است. توانايي آنزيم‌هاي زيستي در كاتاليز نمودن پلي‌مرهاي پلاستيك به عنوان يك جايگزين كارآمد و پايدار براي پالايش و بازيافت پلاستيك مورد ارزيابي قرار گرفته شده است. انواع مختلفي از آنزيم‌هاي تجزيه كننده پلاستيك از جامعه ميكروبي تاكنون كشف شده است. با اين وجود، آنزيم‌هاي تجزيه كننده پلاستيك به طور طبيعي براي تجزيه پلاستيك مصنوعي در كاربردهاي صنعتي به دليل پايداري حرارتي ضعيف و فعاليت كاتاليزوري كم مناسب نيستند. بنابراين، كاوش در محيط‌هاي گوناگون براي كشف آنزيم‌هاي جديد تجزيه‌كننده پلاستيك با ويژگي‌ها و عملكردهاي مطلوب، به‌طور فزاينده مورد توجه قرار گرفته است. در رويكرد زيستي، تجزيه نانو/ميكروپلاستيك‌ها، افزايش بازده دپليمريزاسيون و بهينه‌سازي فعاليت و پايداري حرارتي آنزيم‌هاي دخيل كه به شيوه‌هاي گوناگون بررسي شده‌اند در اين مقاله نيز مورد اشاره و بحث قرار مي‌گيرند. علاوه بر اين، تلاش‌هاي تحقيقاتي اخير پيشرفت‌هاي قابل‌توجهي در كشف و مهندسي آنزيم‌هاي تجزيه‌كننده پلاستيك داشته‌اند كه نويد بزرگ در تصفيه پايدار پلاستيك از طريق  تجزيه زيستي را نشان مي‌دهد.