اخلاق شوق در فلسفۀ ابن‌جبيرول

ارتباط بين اخلاق و مابعدالطبيعۀ ابن‌جبيرول كه به نوعي ارتباط بين دو رسالۀ «ينبوع‌الحياه» و «اصلاح‌الاخلاق» است، از طريق مفهوم «شوق» ميسر مي‌شود. جهان نوافلاطوني ابن‌جبيرول از دو قوس صعود و نزول يعني تبديل وحدت به كثرت و بازگشت كثرت به وحدت تشكيل شده است. شوق هم علت نزول و هم علت صعود است. انسان مرتبه‌اي است كه از آن، صعود آغاز مي‌شود. به همين دليل، او بايد شوق نزولي را به صعودي بدل كند. اخلاق آن چيزي است كه به انسان كمك مي‌كند تا با حاكم كردن شوق صعودي بر شوق نزولي، به سمت غايت يعني امر نامتعين يا وحدت محض حركت كند. اخلاق از طريق تنظيم طبايع حواس و تعادل خُلق‌ها انسان را در مسير صعود قرار مي‌دهد. در واقع، انسان به علت نفس حيواني و شوق نزولي خود در تشخيص غايت خود اشتباه كرده و امور متعين و جزئي را متعلق شوق و غايت خود مي‌داند. اين امر سبب خروج نفس از تعادل و گرايش به خلق‌هاي متعدد مي‌شود. اين خلق‌ها خود، عامل دوري بيشتر انسان از غايتش يعني امر نامتعين مي‌شوند. اخلاق اين خلق‌ها را به تعادل مي‌رساند تا انسان بار ديگر به امر نامتعين شوق پيدا كرده و به صعود ميل يابد.