تعيين شاخص يك‌پارچه آب- اقتصاد- محيط‌زيست براي تخصيص منطقه‌اي منابع آب در استان‌هاي ايران

بحران هاي آبي در بسياري نقاط جهان به عنوان چالش هايي اصلي در برابر توسعه پايدار مناطق شناخته مي شوند. يكي از راه حل هاي مواجهه با چالش هاي مربوط به كم آبي، استفاده از سيستم هاي يك پارچه آب-اقتصاد- محيط زيست براي سياست گذاري پايدار منابع آب منطقه اي است. با اين حال، هنوز سياست گذاري منطقه اي منابع آب در استان هاي ايران بر اساس يك سيستم يك پارچه براي تخصيص منابع آب در قالب يك فرآيند هماهنگ در توسعه پايدار بخش هاي آبي، اقتصادي-اجتماعي و محيط زيست انجام نمي شود. هدف اين پژوهش تعيين شاخص يك پارچه آب-اقتصاد-محيط زيست براي سياست گذاري منطقه اي منابع آب در استان هاي ايران با بهره گيري از سيستم ارزيابي جامع فازي و رويكرد آنتروپي بوده است. براي اين منظور، پس از تعيين شاخص آب- اقتصاد – محيط زيست بر اساس جديدترين مباني نظري و تجربي، اين شاخص براي 31 استان در كشور ايران برآورد شده است. همچنين وضعيت هر يك از استان هاي كشور در زيرشاخص هاي پنج گانه منابع آب، تكنولوژي و حمل ونقل، اقتصادي، اجتماعي و محيط زيست تعيين شده است. مطابق يافته هاي پژوهش، استان هاي اردبيل، كرمان، خراسان شمالي، سمنان، سيستان و بلوچستان، فارس، قزوين، مركزي و يزد داراي وضعيت نسبتاً ضعيف در زيرشاخص منابع آب بوده اند. همچنين نتايج حاصل از برآورد شاخص كل آب- اقتصاد- محيط زيست، استان هاي گيلان، مازندران، چهارمحال بختياري و خوزستان به عنوان مناسب ترين استان هاي ايران براي اجراي راهبرد آب مجازي شناخته مي شوند. در ساير استان هاي كشور نيز، بسته به وضعيت قوت يا ضعف آن استان در هر يك از ابعاد پنج گانه در شاخص يك پارچه آب- اقتصاد- محيط‌زيست، نيازمند اتخاذ رويكرد و سياست گذاري متناسب با شرايط خاص آن استان براي دستيابي به توسعه منطقه اي پايدار وجود دارد.