شيمي كاني كروم اسپينل در توده اولترامافيك- مافيك سرگز-آب‌شور (سيخوران)، جنوب خاور ايران: رهيافتي بر محيط زمين‌ساختي تشكيل توده

توده اولترامافيك- مافيك سرگز- آب شور (سيخوران) در جنوب خاور پهنه دگرگوني- ماگمايي سنندج - سيرجان در منطقه اسفندقه در داخل سنگ هاي دگرگوني پالئوزوييك بالايي- ترياس نفوذ كرده و توسط سنگ هاي رسوبي ژوراسيك پوشيده شده است. اين توده از هارزبورژيت و دونيت پورفيروكلاستي تفاله گوشته اي (واحد تكتونيت)، سنگ ‌هاي اولترامافيك –مافيك انباشتي لايه‌اي، توده بزرگ گابروي ايزوتروپ و دايك ‌هاي پراكنده ميكروگابرويي-ديابازي تشكيل شده و فاقد بخش هاي خروجي و رسوبي (دسته دايك هاي ديابازي، بازالت‌هاي توده اي و بالشي، هيالوكلاستيت ، چرت، راديولاريت و آهك پلاژيك) يك مجموعه افيوليتي است. همچنين به صورت يك توده نفوذي بزرگ به درون دگرگونه‌هاي پالئوزوييك بالايي- ترياس ميزبان تزريق شده و سبب ايجاد دگرگوني همبري شديد و ذوب آمفيبوليت‌هاي ميزبان گرديده و از اين رو، يك  توالي افيوليتي كامل نيست. دونيت‌هاي پورفيروكلاستي و اولترامافيك –مافيك هاي انباشتي لايه اي مهم ترين بخش هاي اين توده هستند. كروم اسپينل با تركيبات غني تا فقير از كروم و منشأهاي ماگمايي تا تفال‎ه اي بازماندي در بخش هاي اولترامافيك گوشته ‌اي و انباشتي لايه اي اين توده يافت مي ‌شود. بلورهاي خودشكل اين كاني غالباً با بافت انباشتي توده اي و لايه‌اي در داخل و در بين دانه هاي اليوين ديده مي‌شوند. تركيب كروم اسپينل در اين مجموعه از نوع كروميت، منيزيوكروميت، هرسينيت و اسپينل و منطبق با كروم اسپينل ‌هاي پريدوتيت هاي تهي شده نواحي فرافرورانشي به ويژه سنگ‌‌هاي حوضه‌هاي فرافرورانشي كماني است كه با ماگماهاي بونينيتي برهم‌كنش داشته اند. برداشت‌ هاي دقيق صحرايي به همراه نتايج سن سنجي ايزوتوپي پيشين و اين پژوهش بر روي زيركن‌هاي استخراج شده از نمونه پگماتوييدي حاصل از ذوب بخشي آمفيبوليت‌هاي ميزبان توده گابروي ايزوتروپ (187.2 ± 2.6 Ma) نشان مي دهند كه توده اولترامافيك- مافيك آلپي سرگز-آب‌شور به صورت يك ستون (دياپير) گوشته ‌اي آستنوسفري در حال صعود و ذوب بخشي در زمان ترياس پسين- ژوراسيك پيشين در يك حوضه كششي فرافرورانشي درون/ پيش ‌كماني جنيني در داخل نوار دگرگوني- ماگمايي نوع آندي سنندج- سيرجان جايگزين شده است.