عوامل مؤثر در وقوع زمين‌خواري در عرصه‌هاي جنگل و مرتع

در زمينۀ كمك به مهار و پيشگيري از زمين‌خواري در عرصه‌هاي جنگل و مرتع، پروژه‌اي تحقيقاتي با هدف شناخت عوامل ايجادكنندۀ اين پديده اجرا شد. هدف اصلي اين پژوهش، شناسايي و معرفي عوامل و زمينه‌هاي مؤثر در بروز و گسترش زمين‌خواري از جنبه‌هاي مختلف شامل سياست و خط‌مشي، اجتماعي- اقتصادي، مديريتي، اجرايي و عوامل مؤثر خارج از نظام ادارۀ اراضي جنگل و مرتع است. براي تعيين چارچوب بررسي، از اصول و شاخص‌هاي روش ارزيابي سيستم‌هاي ادارۀ اراضي، و براي پرسش از كارشناسان، تحليل و تعيين عوامل زمين‌خواري و نتيجه‌گيري نهايي از روش دلفي استفاده شد. در طي حدود دو سال از 15 كارشناس تحقيق و پرسش صورت پذيرفت. تأثير هر عامل بر زمين‌خواري براساس مقياس ليكرت در طي اجراي روش دلفي اندازه‌گيري شد. در طي تحقيق، 39 مورد به‌عنوان عوامل مؤثر در زمين‌خواري مشخص شد. كارشناسان وجود رانت، نبود برنامۀ آمايش سرزمين و كاستي در افزايش سطح آگاهي مردم و ايجاد فرهنگ حفظ جنگل‌ها و مراتع را مهم‌ترين عوامل و زمينه‌هاي وقوع زمين‌خواري برشمردند. با شناخت عوامل زمين‌خواري در طي اين تحقيق، مي‌توان نتيجه‌گيري كرد كه زمين‌خواري پديده‌اي منتج از زمينه‌هاي اجتماعي، اقتصادي، مديريتي، حقوقي، تاريخي و فرهنگي موجود در جامعه است و ازآنجا كه بزرگ‌ترين فساد اقتصادي كشور نيز خوانده شده، بايد اقدامات سخت‌افزاري و نرم‌افزاري بيشتري براي پيشگيري از آن صورت گيرد.