اثرات مواد آللوشيميايي سياهدانه بر بازدارندگي رشد علف هرز خاكشير در مقايسه با گندم نان (Triticum aestivum)

هدف از اين مطالعه ارزيابي و تعيين اثرات سميت عصاره سياهدانه (Nigella sativa) بر جوانه زني و رشد گياهچه هاي خاكشير (.Descurainia sophia L) در مزارع گندم (Triticum aestivum) و جداسازي و شناسايي تركيبات مهم فعال زيستي عصاره آبي آن بود. در اين راستا، دو آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار انجام شد. در هر آزمايش تيمارها شامل دو سطح عصاره آبي سياهدانه (ريشه و شاخساره) و چهار غلظت  عصاره (صفر، 50، 100 و 150 mL/L) بودند. نتايج نشان داد بيشترين طول ساقه چه به گندم تيمار شده با 50 mL/L عصاره ريشه سياهدانه و كمترين به علف‌ هرز خاكشير تيمار شده با 150 mL/L عصاره شاخساره سياهدانه تعلق داشت. با افزايش غلظت عصاره سياهدانه ميزان شاخص بنيه گياهچه كاهش معني‌داري يافت. علاوه بر آن اثر بازدارندگي عصاره شاخساره سياهدانه بر وزن خشك گياهچه و درصد جوانه زني بيشتر از عصاره ريشه آن بود. در عصاره ريشه و شاخصاره سياهدانه تركيبات  فلاونوئيدي (به ترتيب 12/9 و 16/7%)،  فنل (به ترتيب 19/4 و 26/7%) و ترپنوئيدها (به ترتيب 14/5 و 19/2%) مشاهده شد. مهار جوانه زني و رشد گياهچه خاكشير به تركيبات بازدارنده مهم شامل پلي‌فنل‎ها، فلاونوئيدها مانند اسيدهاي تري‌‌كربوكسيليك، تركيبات آلكالوئيدي مانند مگنوفلورين، ميريستيسين، نورارجمونين و نيجلامين  نسبت داده شدند. به‎طور كلي نتيجه‎گيري مي‎شود كه عصاره سياهدانه با داشتن سميت قوي بر علف‌هاي هرز مي‌تواند به توسعه علف‌كش‌هاي زيستي كمك كنند.