آينده‌نگري كشت نخل خرما در مناطق خشك و فراخشك جنوب‌شرقي ايران براساس سناريوهاي تغيير اقليم

نخل خرما يك محصول مهم تجاري در بسياري از كشورها از جمله ايران مي ‌باشند. درك شرايط اقليم احتمالي آينده، تصميم گيران را قادر به تبيين استراتژي هاي مناسب براي مديريت تغييرات مي‌سازد. در بررسي حاضر، شرايط اقليمي و نياز آبي نخل خرما در مناطق خشك جنوب‌شرقي ايران تحت شرايط اقليم احتمالي آينده شبيه‌سازي شده است. براي اين منظور، از مدل شبيه‌سازي تصادفي هوا (LARS WG) براي توليد سناريوهاي اقليمي در مقياس محلي بر پايه مدل‌هاي اقليمي جهاني براي ارزيابي اثرات تغيير اقليم آينده استفاده شده است. پيش‌ بيني ها براي دوره دوره زماني آينده نزديك(2040 2021) و آينده دور (2080 2061) بر پايه داده‌هاي مشاهداتي ايستگاه هاي هواشناسي سراوان و ايرانشهر در دوره پايه 2010 1987 صورت گرفته است. نياز آبي نخل خرما نيز از طريق برنامه كامپيوتري CROPWAT 8.0 براي دوره هاي مدنظر بر پايه داده‌هاي اقليمي شبيه‌سازي شده تعيين گرديده است. نتايج حاصل از شبيه‌سازي هاي اقليم، كاهش كيفيت اقليم بهينه‌ نخل خرما را در منطقه مورد مطالعه نشان مي‌ دهد. بدين مفهوم كه افزايش پيش‌بيني شده مقدار بارش قادر به جبران كسري تبخير و تعرق ناشي از افزايش پيش‌بيني شده دما نخواهد بود و اين شرايط نياز آبي محصول را افزايش مي‌دهد. اما در سوي ديگر، تغيير رژيم بارش (زمان دريافت) و رويدادهاي حدي آب و هوا اثرات منفي بر كشت نخل خرما در جنوب شرقي ايران خواهد داشت. نتايج اين بررسي مي ‌تواند سهم قابل توجهي در اتخاذ سياست هاي آينده نگرانه دولت ها براي رويارويي با اثرات و چالش هاي تغيير اقليم بر روي بخش كشاورزي ايفا نمايد.