نظريه گفتمان و تحليل سياست خارجي جمهوري اسلامي ايران در منازعات منطقه‌اي؛ مطالعه موردي:جنگ داخلي سوريه (2011-2020)

سرزمين سوريه از سال 2011 تاكنون، به آوردگاهي براي جنگ گفتمان‌هايي تبديل‌شده كه هر يك خود را حق و ديگري را ناحق پنداشته و به دنبال طرد ديگري است. در ميانه اين ميدان، رويكرد گفتمان سياست خارجي جمهوري اسلامي در جنگ داخلي سوريه با تكيه بر گفتمانِ اسلام‌گرايي انقلابي، در دفاع از حكومت بعثيِ سوريه، تعريف شده است. براي قدرت‌هاي منطقه‌اي (همانند ايران و تركيه) و فرا منطقه‌اي (همانند آمريكا و اروپا)، علاوه بر اهميت منافع ژئوپليتيكي، ژئواستراتژيكي و ژئواكونوميكي كه سوريه در مركز آن قرار گرفته است؛ وقوعِ جنگ داخلي سوريه (2011-2020) و تشكيل كانون بحران بين گفتماني ميانِ گفتمان‌هاي اسلامي بنيادگراي سني و شيعي؛ نظير داعش و جبهه النصره (به نمايندگي از اهل سنت) در مقابل حزب‌الله لبنان و جمهوري اسلامي ايران (به نمايندگي از اسلام شيعي) و اعزام نيروهاي جهادي مسلمان از اقصي نقاط جهان بدان جا، توجه دوچندان آنان به سوريه را به خود جلب كرد؛ اما در اين ميدان، جمهوري اسلامي توسط گفتمان‌هاي ليبراليستي دول غربي به دليل نقش‌آفريني، در جنگ داخلي سوريه تحت‌فشار مستقيم قرار گرفته و نيروهاي ميانه‌رو بنيادگراي اهل سنت مورد حمايت مستقيم دول غربي قرار گرفتند. اين مقاله بر اساس نگاهي توصيفي-تحليلي مبتني بر نظريه گفتمان و بر اساس تعارض گفتمان جمهوري اسلامي با گفتمان‌هاي بنيادگرايان اسلامي و دول غربي، به دنبال پاسخ به اين سؤال است كه گفتمان حاكم بر سياست خارجي ايران در بحران جنگ داخلي سوريه را چگونه مي‌توان ارزيابي نمود؟ در مقام پاسخ به اين سؤال اين فرضيه طرح مي‌شود كه جمهوري اسلامي ايران بر مبناي دال نفي سلطه مندرج در اصول قانون اساسي براي كسب هژموني در منطقه اقدام به مبارزه با گفتمان‌هايي نموده است كه با كسب هژموني گفتمان اسلام‌گرايي انقلابي، تعارض دارند.