چينه ‎‍نگاري و بازسازي محيط رسوب‌گذاري سازندهاي دليچاي و لار در برش ينگجه (جنوب خاوري زنجان)

مطالعات چينه‎‍نگاري و رسوب‎‍شناسي بر روي 69 نمونه از مجموع 115 متر توالي سنگي مربوط به سازندهاي دليچاي و لار در منطقۀ جنوب خاوري زنجان انجام شد. سنگ‌آهك‎‍هاي سازند دليچاي با ستبراي 78 متر با مرز پوشيده بر نهشته‎‍هاي سازند شمشك و به‌صورت تدريجي در زير توالي‎‍هاي كربناتۀ سازند لار به ضخامت 37 متر واقع شده است. شناسايي مرز بين سازندهاي دليچاي و لار براساس شواهدي از قبيل تغيير رنگ توالي‎‍ها، تغيير ضخامت لايه‎‍ها از متوسط‌لايه در سازند دليچاي به ضخيم‌لايه در سازند لار، وجود تالاسينوئيدها و گرهك‎‍هاي سيليسي در نزديكي مرز، حضور فسيل‎‍هاي آمونيت و بلمنيت در آخرين توالي‎‍هاي سازند دليچاي و تغيير رخساره‎‍ها از مادستون عميق در سازند دليچاي به وكستون تا پكستون محيط‎‍هاي كم‌عمق‎‍تر انجام شد. مرز بالايي سازند لار در اين ناحيه پوشيده است و به عبارت ديگر سازند لار جديدترين سازند در اين برش به شمار مي‎‍رود. بر مبناي مطالعات رخساره‎‍ها، پنج رخسارۀ رسوبي در اين نمونه‎‍ها شناسايي شد كه شامل 1- پكستون پلوئيدي داراي اينتراكلاست؛ 2- وكستون تا پكستون داراي پلت و آنكوئيد؛ 3- مادستون داراي اثر فسيل تالاسينوئيد؛ 4- پكستون پلاژيك حاوي دوكفه‎‍اي و 5- مادستون پلاژيك‌اند و نشان مي‎‍دهد سازند دليچاي و لار در بخش‎‍هاي حوضۀ عميق و رمپ خارجي (basin-outer ramp) نهشته شده‎‍اند. نتايج مطالعات صحرايي و رخساره‎‍اي در اين برش، بيانگر وجود يك روند عميق‌شوندگي به‌سمت بخش‎‍هاي مياني برش (بخش‎‍هاي بالايي سازند دليچاي) و در ادامه يك روند كم‌عمق‌شوندگي به‌سمت بخش‎‍هاي انتهايي برش (سازند لار) است.