توقف جست‌وجوي اطلاعات: مروري نظام‌مند

هدف: هدف پژوهش حاضر، مرور نظام‌مند پژوهش‌هاي حوزه توقف جستجو، به منظور تعيين ابعاد و جنبه‌ها و نيز سطوح توقف بررسي‌شده در متون و شناسايي شكافهاي پژوهشي اين حوزه است.روش: پژوهش حاضر، به روش مرور نظام‌مند و در دو بخش تحليل توصيفي و محتوايي انجام شده است. بدين منظور، پژوهش‌هاي مرتبط با توقف جستجو در بازه زماني 1961-2020 در پايگاه هاي اطلاعاتي جستجو شده، پس از پالايش نتايج، در نهايت محتواي 60 پژوهش به روش تحليل مضمون و در قالب مفاهيم پايه، سازمان‌دهنده، و فراگير تحليل شد.يافته‌ها: متون مرور شده در اين پژوهش، دو سطح از توقف را شناسايي كرده‌اند كه عبارت است از توقف نشست جستجو و توقف پرسش/ توقف در سطح خلاصه نتايج. در سطح دوم، نشست جستجو به طور كامل متوقف نمي‌شود، بلكه كاربر پس از پالايش پرسش به جستجو ادامه مي‌دهد. همچنين متون از شيوه ديگري از توقف با عنوان «توقف در سطح صفحه نتايج» نيز نام مي‌برند كه طي آن، كاربر پس از استنباطي كلي از نتايج جستجو، صفحه را بدون كليك بر نتايج ترك مي‌كند. پس از اين توقف، ممكن است كاربر با پالايش پرسش، جستجو را ادامه دهد يا آنكه به طور كلي دست از جستجو بكشد. بنابراين در اينجا با سطح ديگري از توقف مواجه نيستيم، بلكه تنها زمان تصميم‌گيري درباره توقف تغيير كرده است. عمده پژوهش‌هاي موجود، به توقف نشست جستجو پرداخته‌اند. شناسايي قواعد متوقف جستجو، بررسي كاربست قواعد توقف جستجو در شرايط گوناگون، شناسايي عوامل موثر بر توقف جستجو و توقف پرسش، بررسي توقف در سطح صفحه نتايج، بررسي عمق جستجوي كاربران، تمايز ميان نشانه‌هاي توقف ناشي از رضايت و نارضايتي از جستجو، و كاوش نشانه‌هاي توقف جستجو، ابعادي از موضوع توقف جستجو هستند كه در متون بررسي شده‌اند. قواعد شناسايي شده براي توقف جستجو نيز شامل «رضايت‌دهي و ناكامي»، «آستانه اندازه»، «آستانه تفاوت»، «تثبيت بازنمون»، «فهرست ذهني»، و «تك ‌معيار» است و عواملي كه توقف جستجو را تحت تاثير قرار مي‌دهند مشتمل بر محدوديت زماني، ساختار وظايف جستجو، ردپاي اطلاعات، ويژگي‌هاي رابط كاربري سامانه، اهميت كار در نظر كاربر، انگيزه، دانش موضوعي، علاقه به موضوع، و ويژگي‌هاي «نياز به خاتمه» و «نياز به شناخت» در افراد است.نتيجه‌گيري: پژوهش‌هاي موجود، هريك با پرداختن به جنبه(هاي) خاصي از رفتار توقف جستجو، كوشيده‌اند قواعد حاكم يا شماري از عوامل موثر بر آن را شناسايي نمايند و بدين سبب، نياز به پژوهشي جامع كه مسائل مختلف مرتبط با سامانه، كاربر، و شرايط حاكم بر جستجو را در بررسي اين رفتار لحاظ نمايد، احساس مي‌شود. به عنوان شكافهاي پژوهشي اين حوزه نيز مي‌توان به لزوم پژوهش در تاثير متغيرهايي چون تاثير زبان جستجو، سختي وظايف، و تفاوتهاي فردي بر رفتار توقف، تمايز مفصل نشانه‌هاي رفتار توقف خوب از بد، تفاوت‌هاي توقف در جستجو با رايانه شخصي و تلفن همراه، و نيز بهره‌گيري از فناوري رديابي حركات چشمي و ثبت فعاليت الكتريكي مغز (الكتروانسفالوگرافي) جهت شناخت بهتر رفتار توقف اشاره كرد.