تحليل گزاره‌ها و ديدگاه‌هاي مديريتي در خصوص آتش‌سوزي جنگل در ايران

هدف از اين پژوهش، تحليل نگرش هاي مديريتي مديران و مسئولان منابع طبيعي و محيط زيست در ارتباط با مسئله‌ آتش سوزي جنگل، براي شناسايي گزاره ها و ديدگاه هاي مديريتي حاكم بر فرآيند مديريت آتش سوزي در جنگل هاي كشور است. در اين راستا، با بهره گيري از روش تحليل محتواي كيفي، پس از جمع آوري گزاره هاي منتشر شده، طبقه بندي آن‌ها در قالب مضامين فرعي، مضامين اصلي و ابعاد انجام گرفت. تحليل محتوا بر روي 30 مصاحبه‌ خبري و يا گزارش خبري-تحليلي منتشر شده در روزنامه هاي سراسري كشور صورت گرفت. براساس نتايج در بعد تلقي از آتش سوزي، دو مضمون اصلي توصيف عملياتي و توصيف مديريتي، در بعد دلايل رخداد و توسعه‌ آتش سوزي، شش مضمون اصلي چالش اجتماعي، چالش امنيتي، چالش پشتيباني، چالش اقليمي، چالش توپوگرافيك و چالش مديريتي، در بعد اقدامات مديريتي براي كنترل آتش سوزي، سه مضمون اصلي اقدامات تجهيزاتي، اقدامات اداري-تشكيلاتي و اقدامات آموزشي و در نهايت در بعد الزامات مورد نياز براي كنترل آتش سوزي، شش مضمون الزام قضايي، الزام مالي، الزام تجهيزاتي، الزام مديريت اجرايي، الزام مديريت فرابخشي و الزام مديريت مشاركتي تفكيك گرديد. در مجموع 91 مضمون فرعي در قالب 17 مضمون اصلي و 4 بعد، از درون گزاره هاي مديران استخراج شد. تحليل مضامين نشان مي دهد از منظر مديران، آتش سوزي در جنگل، يك واقعه‌ مديريتي-عملياتي است كه مي توان با كاربست اقدامات و الزامات مديريتي از رخداد آن جلوگيري و در صورت وقوع، آن را كنترل نمود. از اين‌رو، نگاه مديران به مسئله‌ آتش سوزي در بستر رويكرد كلان مديريت گرايي قرار گرفته است. رويكردي كه خود زمينه ساز پيچيده تر شدن نحوه‌ مواجهه با مسئله‌ آتش سوزي در جنگل هاي كشور است. بي توجهي محض به لزوم بازسازي و احياي گستره هاي دچار آتش، از موضوعات كليدي است كه در گزاره هاي مديريتي مديران به‌شدت مورد غفلت واقع شده است. مديران منابع طبيعي و محيط زيست كشور نيازمند نگاهي كلان تر به همه‌ زمينه هاي متنوع رخداد، كنترل آتش و در نهايت احياي عرصه هاي آسيب‌ديده هستند، تا قادر باشند از ظرفيت هاي مديريتي كه در اختيار دارند، در فرآيند مديريت آتش سوزي جنگل، استفاده‌ بهينه و مطلوبي نمايند.