بررسي متغيرهاي اقتصادي و اجتماعي مؤثر بر مشاركت بهره‌برداران در طرح‌هاي مرتع‌داري (مطالعه‌ موردي: شهرستان بروجرد، استان لرستان)

مراتع كشور يكي از منابع اساسي توليد محسوب مي‌گردد و بخش مهمي از علوفه مورد نياز دام را تأمين مي‌كند. اين مسئله در در بخش زاگرس بسيار حائز اهميت مي‌باشد. بنابراين هدف اصلي از اين پژوهش بررسي عوامل مؤثر بر مشاركت بهره‌برداران در طرح‌هاي مرتع‌داري در استان لرستان مي‌باشد. جمع‌آوري داده‌ها و اطلاعات در اين پژوهش از طريق پرسشنامه (تعداد 130 پرسشنامه از بهره‌برداران شهرستان بروجرد) انجام شد. نتايج الگوي لاجيت نشان داد متغيرهاي تحصيلات، شغل دوم، هزينه‌ علوفه‌ دام، پروانه‌ چرا و ميزان وابستگي به مراتع رابطه‌ منفي و معني‌داري با مشاركت در طرح‌هاي مرتع‌داري دارند و همچنين متغيرهاي عضويت در تعاوني، درآمد سالانه، مالكيت، رعايت قانون مرتع، حضور در كلاس‌هاي كارشناسان و ميزان اعتماد به مجريان طرح، رابطه‌ مثبت و معني‌داري را نشان مي‌دهند. بيشترين مقادير كشش و اثر نهايي برآوردي به‌ترتيب مربوط به متغيرهاي ميزان وابستگي و شركت در كلاس‌ها مي‌باشد، به‌طوري‌كه با افزايش يك درصدي در ميزان وابستگي و يك واحدي در شركت در كلاس‌ها، احتمال مشاركت در طرح‌ها، به‌ميزان 3/455 درصد كاهش و 0/764 واحد افزايش خواهد يافت. ضريب تعيين مك فادن 50 درصد است كه نشان مي‌دهد متغيرهاي توضيحي مدل، تغييرات متغير وابسته را به‌خوبي توضيح داده‌اند. همچنين، آماره‌ مادالا و استرلا مؤيد اين مطلب هستند. آماره‌ درصد پيش‌بيني صحيح نيز نشان مي‌دهد كه 86 درصد از پاسخگويان، تمايل به مشاركت را با توجه به اطلاعات به درستي پاسخ دادند. بنابراين پيشنهاد مي‌شود با توجه به محدوديت بودجه‌ سازمان‌ها، براي افزايش مشاركت بهره‌برداران از طريق رسانه و تشكيل كلاس‌هاي آموزشي براي افزايش ميزان آگاهي و دانش آن‌ها نسبت به ضرورت اجراي طرح‌هاي مرتع‌داري در اولويت قرار بگيرد. هم‌زمان موضوع برنامه‌ريزي بر مبناي طرح‌هاي آمايش سرزمين و مرتع‌داري و تدوين قوانين جديد نيز در دستور كار قرار گيرد.