ارزيابي عرضه و تقاضاي خدمات اكوسيستمي منتخب، با استفاده از چارچوب جامع در منطقه‌ 4 آمايشي ايران

در ده هاي اخير گسستگي شديد بين انسان با محيط زيست، باعث ناپايداري در ارائه خدمات اكوسيستمي شده است. از اين‌رو ارائه چارچوب مفهومي مناسب براي بيان رابطه‌ عرضه و تقاضاي خدمات اكوسيستمي مبتني بر شبكه‌هاي اجتماعي-اكولوژيك به‌منظور كمك به پايداري محيطي ضروري است. هدف اين مطالعه ارائه‌ چارچوب مفهومي جديد براي عرضه و تقاضاي خدمات اكوسيستمي مبتني بر رويكرد اكوسيستمي و تعيين نسبت عرضه و تقاضاي جامع خدمات اكوسسيستمي نگهداشت خاك، توليد آب سطحي، توليد غذا و ذخيره‌ كربن منطقه‌ 4 آمايش ايران بود. دراين راستا با روش فرا تركيب، مدل مفهومي جديدي پيشنهاد و سپس تحليل فضايي خدمات اكوسيستمي چهارگانه انجام شد. نتايج نشان داد كه ناهمگوني فضايي زيادي از بعد عرضه و تقاضاي در هر چهار خدمت به‌ويژه خدمات اكوسيستمي توليد آب سطحي و توليد غذا وجود دارد. براساس ارزيابي نسبت عرضه و تقاضاي جامع خدمات اكوسيستمي حدود 80 درصد منطقه با كسري خدمات اكوسيستمي مواجه استو فقط 6 درصد داراي مازاد خدمات است، كه عمدتدً در بخشي از زاگرس مياني قرار دارد و داراي بيشترين ميزان توليد آب، ذخيره‌ كربن و كمترين فرسايش خاك است كه تضمين‌كننده‌ بقاي اكولوژيك منطقه خواهد بود. در واقع به‌منظور جريان‌سازي رويكرد اكوسيستمي در برنامه‌ريزي فضايي، مشخص نمودن نقاط كانوني خدمات اكوسيستمي از طريق تعيين نسبت عرضه و تقاضاي جامع، براي اتخاذ تصميمات مناسب توسط تصميم‌گيران حائز اهميت است.