پاسخ رشد، ويژگي‌هاي فيزيولوژيكي و غلظت برخي عنصرهاي معدني گياه هندوانه بومي پيوندشده ‏به تنش كمبود اكسيژن در كشت هيدروپونيك

به منظور ارزيابي تحمل گياهان پيوندشده هندوانه روي پايه كدو به شرايط كمبود اكسيژن، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي در سطل هاي پلاستيكي 5 ليتري حاوي محلول غذايي با فرمول هوگلند و آرنون اجرا شد. عامل اول ميزان هوادهي محلول غذايي در چهار سطح (شاهد، كاهش هوادهي، عدم هوادهي و تزريق نيتروژن) و عامل دوم پيوند در دو سطح (عدم پيوند و پيوند) بودند. ارزيابي‌ها براساس غلظت عناصر غذايي در برگ و شاخص هاي رويشي و فيزيولوژيكي صورت گرفت. نتايج نشان داد هرچند با كاهش اكسيژن محلول غذايي يا تزريق نيتروژن به محلول غذايي، ويژگي هاي رشدي گياه نظير ارتفاع گياه، قطر ساقه، وزن‌تر و خشك شاخساره و وزن‌تر و خشك ريشه به‌طور معني داري كاهش يافت، ولي گياهان پيوندي، به جز قطر ساقه، در ساير صفات ذكر شده به طور معني داري از ويژگي هاي رشدي بهتري نسبت به گياهان غيرپيوندي برخوردار بودند. با كاهش مقدار اكسيژن محلول غذايي مقدار پرولين و قندهاي محلول در شاخساره و ريشه گياهان پيوندي و غيرپيوندي افزايش يافت، ولي غلظت پرولين و قندهاي محلول در گياهان پيوندي بالاتر از گياهان غيرپيوندي بود. تنش كمبود اكسيژن باعث كاهش مقدار كلروفيل كل، كارتنوئيد و عنصرهاي غذايي پتاسيم، كلسيم، منيزيم و فسفر اندام‌هوايي و ريشه گرديد، ولي غلظت پرولين، قندهاي محلول و عنصرها در گياهان پيوندي بيشتر از گياهان غيرپيوندي بود. به‌طور خلاصه، با توجه به نتايج اين پژوهش پيوند هندوانه روي پايه كدو سبب افزايش تحمل گياه هندوانه به شرايط كمبود اكسيژن گرديد.