حاكميت اراده درتعيين دادگاه صالح به رسيدگي در دعاوي مسئوليت مدني متصدي حمل و نقل جاده اي كالا؛ مطالعه تطبيقي در نظام حقوقي افغانستان، ايران و كنوانسيون CMR

با توجه به نقش اراده در حقوق خصوصي به ويژه در قراردادها و معاملات، برخي از نظام هاي حقوقي دخالت اراده طرفين در تعيين دادگاه صالح رسيدگي به دعاوي مسئوليت مدني متصدي حمل و نقل جاده اي كالا را نيز مطرح نموده اند، سوال اين است كه آيا در نظام هاي مورد مطالعه اراده از چنين نقشي برخوردار است يا خير؟ فرض اوليه اين است كه در حوزه حقوق خصوصي، اراده نقش اساسي داشته و حتي در انتخاب دادگاه نيز موثر است. با استفاده از روش تحقيق تطبيقي به اين نتيجه مي‌رسيم كه در نظام هاي حقوقي مورد مطالعه با در نظر داشتن نظم عمومي و امري بودن  بخشي از قواعد آيين دادرسي مدني؛ مصاديقي از جلوه هاي اراده در آن ديده مي‌شود. اين امر را به صورت ضمني مي‌توان در نظام حقوقي ايران، افغانستان و كنوانسيون CMR مشاهده نمود. پيشنهاد مي گردد بر حسب ضرورت، دامنه اراده در دادرسي مانند ساير بخش‌هاي حقوق خصوصي گسترش يافته و همسو با كنوانسيون CMR و تغيير در رويكرد كشورها، قانون آيين دادرسي مدني و تجاري در ايران و افغانستان اصلاح گردد.