موقعيت علمي ايران در عصر صفويه از نگاه سياحان اروپايي

سياحان اروپايي ديدار كننده از ايران در عصر صفوي به لحاظ مأموريت و نيز اشتياقي كه به شناخت ايران و بازتاب آن در غرب داشتند، به بررسي اوضاع گوناگون سرزميني، جغرافيايي، اجتماعي، اقتصادي، مذهبي، فرهنگي، علمي و ديگر وجوه حيات زيستي و تمدني ايران آن عصر پرداخته و آگاهي هاي ارزشمندي را ارائه داده اند. يكي از موضوع هاي مورد توجه آنها وضعيت علمي جامعه ايران بوده كه با رويكردي مقايسه اي با وضعيت علمي اروپا، به بررسي و نقد آن پرداخته اند. نگاه اين سياحان به عنوان ناظران جستجوگر بيروني در ارزيابي اين موضوع ميتواند در شناخت برخي از وجوه تمدني ايران اسلامي سودمند باشد. در اين مقاله، هدف بررسي موقعيت علمي ايران در عصر صفويه از خلال گزارش هاي سياحان اروپايي است كه بر اساس مطالعات كتابخانه اي و به روش توصيفي- تحليلي، انجام شده است. پرسشي كه در اين پژوهش طرح شده اين است كه سياحان اروپايي، وضعيت علمي جامعه ايران عصر صفويه را چگونه بازتاب دادهاند؟ يافته هاي پژوهش نشان داده است كه گزارشهاي سياحان ترسيمي از وضعيت علمي ايران عصر صفوي و نگرش ايرانيان به علم و دانش را به دست ميدهد كه افزون بر بيان مزيت ها و برتري هاي حوزه دانشي، ضعف ها و نقايص و عقب ماندگي هاي علمي آن را نيز مطرح كرده و در واقع با ديدي مقايسه اي و انتقادي به اين موضوع پرداخته اند.