كاربرد نظريه بيزين در زلزله‌شناسي، مطالعه موردي: شمال و شمال غرب ايران

بيزين روشي براي دسته‌بندي پديده‌ها بر پايه احتمال وقوع يا عدم وقوع يك پديده‌ است و در نظريه احتمالات بااهميت و پركاربرد است. اگر براي فضاي نمونه مفروض بتوان افراز مناسبي انتخاب كرد، با دانستن اينكه كدام‌يك از پيشامدهاي افراز شده رخ داده است، بخش مهمي از عدم قطعيت تقليل مي‌يابد. ارزيابي خطر لرزه‌‌اي احتمالاتي يكي از روش هاي مهم در پيش بيني زمين‌لرزه است. هدف از اين تحقيق، روش مدل‌سازي مبتني بر ساختار سلسله مراتب زمين‌لرزه هاي به‌وقوع پيوسته در ايالت لرزه زمين‌ساخت البرز- آذربايجان واقع در شمال ايران است. مبناي كار بر اساس داده‌هاي طبيعي است كه با استفاده از آمار بيزين انجام مي شود. اين آمار ابزاري قدرتمند در مدل‌سازي هم‌زمان عدم قطعيت و تصادف است. بيزين روشي مبتني بر كاتالوگ زمين‌لرزه و انتخاب يك رابطه تضعيف (كاهندگي) مناسب در ساختگاه مورد نظر است. اين روش به‌درستي مي تواند مقادير بيشينه شتاب جنبش زمين را به همراه چندك هاي تابع توزيع آن در منطقه نشان دهد. اين مطالعه، بر اساس 11 ايستگاه شبكه لرزه نگاري كشوري  واقع در شمال و شمال غرب ايران انجام گرفت. نقشه هاي خطر براي بيشينه شتاب در فاصله زماني 50 و 475 سال آينده رسم شده است. اين نقشه ها مشخص مي كند كه اطلاعات زمين‌لرزه هاي تاريخي در نظريه بيزين بهتر از ساير روش هاي احتمالاتي، عدم قطعيت ها و نبود لرزه‌اي را پوشش مي دهد. در اين مطالعه همبستگي بين روش بيزين و داده هاي مشاهده شده 95%=α محاسبه شد.