بررسي رابطه كنترل اجتماعي و اخلاق محيط زيستي با دغدغه محيط زيستي دانشجويان دانشگاه تبريز

زمينه و هدف: همچون هر پديده اجتماعي ديگر، ميزان دغدغه درباره محيط زيست به عوامل مختلفي از جمله نقش متغيرهاي كنترل اجتماعي و اخلاق محيط زيستي مرتبط است. تحقيق حاضر به بررسي رابطه بين متغير دغدغه محيط زيستي و متغيرهاي كنترل اجتماعي و اخلاق محيط زيستي مي‌پردازد. مواد و روش‌ها: روش تحقيق كمي و ابزار آن پرسشنامه است. جامعه آماري تحقيق دانشجويان دانشگاه تبريز در سال تحصيلي 98-1397 هستند كه 387  نفر از آن‌ها به روش نمونه‌گيري سهميه‌اي در ميان دانشكده‌ها و روش نمونه‌گيري تصادفي براي انتخاب نمونه در هر دانشكده بررسي شده‌اند. پاسخگويان با آگاهي و رضايت كامل در اين پژوهش شركت كردند. تجزيه و تحليلي اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار SPSS 16 انجام شده است.ملاحظات اخلاقي: در تمام مراحل پژوهش اعم از گردآوري داده‌ها، مستندسازي، تحليل و نشر داده‌ها، ملاحظات اخلاقي رعايت شده است. يافته‌ها: نتايج به دست‌آمده نشان مي‌دهد بين ميانگين مقدار دغدغه‌هاي زيست‌محيطي، از نظر سطح تحصيلات، درآمد خانواده و وضعيت تأهل دانشجويان تفاوت معني‌داري وجود ندارد، اما تفاوت ميانگين متغير وابسته بر حسب جنسيت معني‌دار است. همچنين نتايج نشان مي‌دهد بين كنترل اجتماعي با دغدغه محيط زيستي رابطه معنادار معكوس وجود دارد. محاسبه اين ضريب براي متغير اخلاق محيط زيستي حاكي از وجود رابطه مستقيم بين متغير مستقل با وابسته است. در مورد تأثير متغيرهاي مستقل بر اساس نتايج آزمون رگرسيون در مجموع حدود 18 درصد از تغييرات متغير دغدغه محيط زيستي به وسيله دو متغير مستقل مذكور تبيين مي‌شود.نتيجه‌گيري: نگراني روزافزون نسبت به مخاطرات زيستي، نشانه نياز به بازانديشي مفاهيم و سازه‌هاي اجتماعي مرتبط با محيط زيست است. شواهد حاصل از پژوهش نشان مي‌دهد افزايش دغدغه و نگراني در مورد مخاطرات زيستي و پيامدهاي آن بسترساز افزايش رفتارهاي اخلاقي نسبت به محيط زيست و كاهش نياز به كنترل اجتماعي رسمي در اين خصوص است.