پيكربندي و اعتباريابي الگوي رواني اجتماعي هويت نوجوانان پسر ايراني: يك مطالعه روايتي

مقدمه: شواهد بيشماري حاكي از تغييرات رفتاري اساسي در نوجوانان ايراني است. به احتمال زياد بتوان اين تغييرات را به مسائل هويتي آنان نسبت داد. پژوهش حاضر با هدف شناسايي و اعتباريابي الگوي رواني اجتماعي هويت نوجوانان ايراني و تعيين رابطه احتمالي آن با تغييرات رفتاري آنان انجام شد.روش: اين پژوهش از لحاظ رويكرد آميخته بود. در مرحله كيفي از روش روايت پژوهي و در مرحله كمّي از روش همبستگي استفاده شد. در بخش كيفي، جامعه آماري پژوهش نوجوانان پسر 15 تا 20 ساله بعلاوه روان شناسان و جامعه شناسان شهر تهران در سال 1399 بود. 19 نفر از نوجوانان با نمونه گيري داوطلبانه و 6 نفر از متخصصان با نمونه گيري هدفمند انتخاب شدند. در بخش كمي، جامعه آماري پژوهش نوجوانان پسر 15 تا 20 ساله شهر تهران در سال 1399 بود كه از بين آن ها 218 نفر با نمونه گيري داوطلبانه انتخاب شدند. گردآوري داده ها در بخش كيفي از طريق مصاحبه داستان زندگي مك آدامز (1995) و در بخش كمي به وسيله پرسشنامه محقق ساخته صورت پذيرفت. جهت تحليل داده ها در بخش كيفي از روش تحليل محتوا و در بخش كمي از تحليل عاملي تأييدي استفاده شد.يافته ها: نتايج تحليل محتوا بعلاوه تحليل عاملي نشان داد كه مدل كلان روايت نوجوانان شامل مؤلفه هايي چون تعلق به خانواده، پايبندي به ارزش هاي ديني و اطاعت از والدين است و مدل ضد روايت نيز مؤلفه هايي چون سبك زندگي اختياري، حس منحصر به فرد بودن، استقلال خواهي و رقابت جويي را در بردارد.نتيجه گيري: مي توان تغييرات رفتاري نوجوانان پسر ايراني را به دو عامل عمده نسبت داد: 1- تضاد ميان برخي مؤلفه هاي ضد روايت و كلان روايت آن ها 2- وضعيت نسبتاً افراطي برخي مؤلفه هاي روايت هاي آن ها.