بررسي استدلال شيخ عبدالكريم حائري يزدي بر عدم حرمت شرعي تجرّي

شيخ عبدالكريم حائري يزدي در كتاب اصولي خود، دُرر الفوائد، در بحثي نسبتاً كوتاه به مبحث تجرّي پرداخته، بر عدم حرمتِ شرعي و عدم قبحِ اخلاقي تجرّي و همچنين عدم استحقاق عقابِ متجرّي استدلال كرده است. استدلال فقهيِ وي بر عدمِ حرمتِ شرعيِ تجرّي مستند به آيات و روايات نيست، بلكه استدلالي شبه عقلي ـ استقرايي است كه در نوع خود جالب توجه است. اين استدلال، افزون بر جهات قابل توجه روش‌شناختي، از منظر فلسفي نيز ابعاد درخور درنگي دارد، به ويژه از منظر فلسفۀ عمل. در اين مقاله، تلاش شده است پس از مقدمه‌اي نه‌چندان كوتاه در توضيح چيستيِ تجرّي، استدلال وي صورت‌بندي و سپس ارزيابي شود. بر پايۀ بررسي‌هاي نگارنده استدلال وي ناتمام است.