دانشگاه فني ‌و حرفه‌اي در موقعيت دانشگاه كارآفرين؛ در جستجوي سناريوي تحولي

دانشگاه كارآفرين يكي از سناريوهاي مطلوب براي مشاركت نظام آموزش عالي و دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالي در فرايند توسعه ملي پايدار است. دانشگاه فني ‌و حرفه‌اي به‌عنوان بزرگ‌ترين دانشگاه سراسر دولتي مهارتي ايران، بر مبناي اساسنامه و سابقه فعاليت، يك دانشگاه كارآفرين و جامعه‌محور است كه مي‌تواند با تعامل هم‌آفرين با جامعه، بيش‌ازپيش ارزش‌آفرين باشد. در اين پژوهش، برمبناي «چارچوب راهنماي دانشگاه نوآور و كارآفرين»، محصول كميسيون اروپايي و سازمان همكاري‌هاي اقتصادي و توسعه، سطح كارآفريني دانشگاه فني‌وحرفه‌اي و كم‌وكيف تقرب آن به معيارهاي دانشگاه كارآفرين به روش مطالعه موردي ملاك‌محور، ارزيابي‌شده است. در برهۀ زماني اجراي برنامه ششم توسعه، دستاوردهاي چشمگير و جهش كيفي مناسبي نظير دريافت مجوز شوراي برنامه‌ريزي آموزشي، انتقال رديف بودجه به بخش آموزش عالي، استقلال هيئت‌امنا، ساماندهي گروه‌هاي آموزشي، ارتقاي تجهيزات و تسريع در جذب هيئت‌علمي، در حيطه رسالت دانشگاه حاصل‌شده است. به‌رغم دستاوردهاي متعدد، سطح كارآفريني اين ابر دانشگاه در حد انتظار ارزيابي نشده است. غلبه كميت گرايي، كمبود هيئت‌علمي، تقاضامحور نبودن برخي رشته‌ها و برنامه‌ها، كم‌توجهي به تحول ديجيتال، كمبود شديد منابع مالي، قدمت تجهيزات كارگاهي و آزمايشگاهي، ضعف تعاملات با صنعت و بازار، ضعف تحركات بين‌المللي، غلبه نگاه عمدتاً سياسي- محلي بر رويكرد حرفه‌اي- ملي در گسترش و حكمراني واحدها، كمبود زيرساخت‌هاي پشتيباني، چالش‌هاي مسير كارآفريني اين دانشگاه هستند. براي تحقق دانشگاه كارآفرين، يك برنامه تحولي ميان‌مدت با پشتيباني مجلس شوراي اسلامي، دولت و وزارت علوم، تحقيقات و فناوري، موردنياز است. اين برنامه بايد در راستاي بهره‌برداري بيشتر از ظرفيت‌ها و دستاوردها و رفع چالش‌هاي موجود باشد.