نقش شبكه فضاي ميانوند در خلق ديناميسم درون‌شهري با تمركز بر مراكز محلات شهر همدان

پويايي فضا همواره فرصتي براي ايجاد رابطه قوي‌تر ميان مكان و جامعه، جهت توسعه حيات شهري است. از آن جايي‌كه ايجاد و توسعه فضاهاي درون‌شهري، نظير محلات مي‌تواند در شكل‌گيري حيات اجتماعيِ پويا تأثير به‌سزايي داشته باشد، مي‌توان مراكز محله را در حكم فضاي ميانوند به ‌منظور دستيابي به خدمات، ايجاد حس تعلق به مكان در ساكنان و سرزندگي محله باززنده‌سازي كرد. اين پژوهش بر آن است كه با رويكرد TND به بررسي نقش كالبدي، اجتماعي، اقتصادي و محيطي در سامانه‌هاي فضايي ميانوند درون‌شهري در جهت پويايي فضا بپردازد. مفاهيمي كه حذف عجولانه آن‌ها در معماري امروزي لطمه‌هاي جبران‌ناپذيري به ديناميسم حيات جمعي در شبكه درون‌شهري شهرها وارد كرده است. به ‌منظور دستيابي به هدف پژوهش، ابتدا با استفاده از روش استدلال منطقي به تحليل محتوايي- كيفي بافت مراكز محلات در شهر همدان پرداخته شد. در پي تحليل كيفي، شاخص‌هاي مؤثر در ديناميسم فضاي ميانوند محلات استخراج گرديد. اين نوشتار با هدف غربالگري مؤلفه‌هاي مؤثر در ديناميسم درون‌شهري، در پي پاسخگويي به اين پرسش است كه نقش شاخصه‌هاي فضاي مياني در پويايي محلات و فضاي شهري چيست و با چه رويكردي مي‌توان به اين مهم دست يافت؟ براي پاسخ به اين پرسش و جهت تدقيق مطالعه از رويكرد آميخته استفاده شده است و كندوكاو صورت‌گرفته در بخش كيفي، به ‌صورت كمّي بررسي و تبيين گرديد. بنابراين روند كلي اين پژوهش با استدلال منطقي، تحليل، جمع‌بندي و استخراج شاخصه‌هاي كيفي در چمن‌هاي مورد‌ مطالعه، آغاز شده و در روش كمي اهميت ضرايب و شاخصه‌ها به روش آنتروپي و تكنيك تاپسيس تحليل و ارائه مي‌شود. دستاوردهاي پژوهش نشان‌دهنده آن است كه بر اساس محرك‌هاي توسعه بازآفريني شهري، حوزه‌هاي متعددي از جمله ابعاد فضاي مياني، چيدمان فضايي، تنوع عملكرد اقتصادي و ريزساختارهاي حيات اجتماعي- فرهنگي در بافت درون‌شهري چمن، نقش فزاينده‌اي در سرزندگي محلات و ايجاد ديناميسم شهري دارند.