گونه‌شناسي فضايي در بازار تبريز مبتني بر منظر صوتي

منظر صوتي، كيفيت ادراكي از صداهاي شنيده‌‌شده است. در تحقيق حاضر منظرهاي صوتي مجموعاً نُه فضا از سه گونه فضايي در بازار تبريز، راسته‌‌بازارها، تيمچه‌‌ها و سراها مورد بررسي قرار مي‌‌گيرد. پژوهش در پي مشخص كردن چگونه درك شدن منظر صوتي سه گونه‌ي فضايي بازار و نحوه اثرگذاري ويژگي‌‌هاي فضايي بر كيفيت منظرهاي صوتي فضاهاي مورد مطالعه است. براي نيل به هدف تحقيق، مؤلفه‌‌هاي ادراكي منظر صوتي توسط افراد حاضر در فضاهاي مورد مطالعه از بازار تبريز پيمايش شده است. اين ارزيابي بر اساس امتيازدهي 384 نفر به بلندي ادراكي صدا، آسايش صوتي، مقبوليت منابع صوتي و توصيف‌گرهاي منظر صوتي با استفاده از پرسش‌نامه انجام پذيرفته است. نتايج پژوهش نشان مي‌‌دهد كيفيت منظرهاي صوتي گونه‌‌هاي مختلف فضايي بازار تبريز تحت تأثير خصيصه‌‌ها و كيفيات محيطي و منابع صوتي مي‌‌باشد. در فضاهاي ايستا و كم‌‌جمعيت كه امكان مكث و تماشا فراهم است، منظر صوتي دلپذيرتر است. ازدحام جمعيت مشخصاً سبب كاهش كيفيت ادراكي منظر صوتي مي‌‌گردد. صداهايي كه بروزي ناگهاني در فضاهاي آرام دارند، به واسطه اختلاف تراز شدت صوت تأثير سوء در آرامش صوتي و به طور كلي كيفيت منظر صوتي مي‌‌گردند. لذا در مطالعات مربوط به منظر صوتي فضاهاي آرام شهري، همانند بازار تبريز، ضروري است مؤلفه‌‌اي تحت عنوان وضوح منظر صوتي شهري مورد توجه قرار گيرد. هم‌چنين اگر منابع صوتي منطبق با توقعات صوتي كاربران باشد؛ به بياني ديگر، جنس صداهاي شنيده‌‌شده در فضا با ماهيت آن همگون باشد، مقبوليت منابع صوتي بيش‌تر و كيفيت منظر صوتي قابل قبول‌‌تر است.