نزاع آزادي اراده و دترمينيسم در انديشۀ هيوم

هيوم در نزاع ميان دترمينيسم و آزادي اراده موضعي سازگارگرايانه دارد. او بر اين نظر است كه هر دو آموزۀ آزادي و ضرورت براي اين‌كه براي انسان‌ها مسئوليت اخلاقي قائل شويم ضروري‌اند. در اين مقاله، ابتدا سعي مي‌كنم مسير هيوم در پيش‌برد پروژه‌اش را نشان دهم. درادامه، تفسير كلاسيك از سازگارگرايي هيوم را شرح مي‌دهم. مطابق اين تفسير، از نظر هيوم آنچه با آزادي در تعارض است نه عليت، كه اجبار بيروني است. درادامه، به تفسير جديد باتريل از سازگارگرايي هيومي اشاره مي‌كنم. باتريل بر اين نظر است كه تاكيد هيوم بر عامليت التفاتي است. در بخش پاياني مقاله درصددم تا نشان دهم براساس تفسير باتريل هم موضع هيوم همچنان با دشواري‌هايي همراه است. اين تفسير همچنان نشان نداده است كه عامليت التفاتي با دترمينيسم گسترده‌اي كه بر حالات و انگيزه‌هاي انسان حاكم است نيز سازگار است. اگرچه هيوم بر عامليت، تعينات اراده، تصميم و انتخاب، و حيث التفاتي اعمال توجه مي‌كند، هم‌چنان دغدغۀ ناسازگارگرايان در فراهم بودن امكان‌هاي ديگر را ناديده مي‌گيرد.