ارائه الگوي راهبردي سياست همسايگي براي ايران

ايران، پس از چين، پرهمسايه‌ترين كشوردنيا است، امادرسال‌هاي اخير با كمترين تعامل اقتصادي با اين كشورها، از مزاياي آن، در سايه سنگين و ميراث گفتمان واگرايي با بيشتر كشورهاي همسايه محروم مانده است. ماهيت سياست خارجي تك بعدي ايران پساانقلابي در بعد سياست همسايگي از آن جهت مورد انتقاد است كه به ناكاميها و نوميدي‌ها در مناسبات فرامرزي كشور افزوده است؛ به ويژه آنكه، توسعه را از دسترس دور كرده است. پرسش اصلي اين پژوهش آن است كه در شرايط حساس كنوني، كدام راهبرد جامع را براي سياست همسايگي ايران مي‌توان تدوين نمود. اين پژوهش با اين فرض كه در سطوح جغرافياي سياست خارجي لازم است با انتخاب سطح همسايگي از ميان سطوح چهارگانه جغرافيايي(همسايه، منطقه، فرامنطقه، بين‌الملل) سياست خارجي را از نو بنيان نهاد، به بازآفريني مفاهيم سياست همسايگي اقدام نموده است.چارچوب نظري پژوهش بر اساس مفاهيم سياست همسايگي شامل مفاهيم جغرافيايي و سياسي توسط خود پژوهشگر تدوين شده است.اين پژوهش بر مبناي روش تحليل راهبردي مرحله‌اي با اتكا بر مديريت راهبردي ديويد استوار است. الگوي راهبردي سياست همسايگي براي ج.ا ايران از عوامل زير تاثير مي‌گيرد: منابع و راهنماي استخراج راهبرد، تلفيق منابع در طراحي الگويي براي سياست همسايگي، تبيين شاخص هاي راهبردي سياست همسايگي، بازخورد اجراي راهبرد و تدوين مجدد آن. اين راهبرد اين امكان را در اختيار ما مي گذارد كه بر اساس تغييرات جغرافياي سياسي منطقه و همسايگان ايران، آن را دوباره اصلاح يا به روز كنيم.