غربالگري بيوشيميايي گياه زعفران كشت شده در استان اردبيل بر اساس مقادير آپوكاروتنوئيدها

گياه زعفران با نام علمي (Crocus sativus L.) و از خانواده زنبقيان بوده كلاله سه شاخه اين گياه بخاطر داشتن آپوكاروتنوئيدهاي كروسين (مسئول رنگ)، پيكروكروسين (طعم تلخ) و سافرانال (عطر) از جمله گران‌ترين ادويه دنيا است. جهت بررسي كمّي اين متابوليت‌ها به روش اسپكتروسكوپي و كروماتوگرافي مايع با كارايي بالا (HPLC UV-Vis) در عصاره دو فازي حاصل شده از كلاله گياه زعفران، با هدف معرفي تيپ‌هاي بيوشيميايي مناسبي از اين گياه جهت كشت در سطح استان اردبيل، تحقيقي بر پايه طرح آزمايشي بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. تجزيه واريانس داده‌ها با نرم افزار آماري GenStat ver. 12.1 نشان داد كه بين مناطق مورد مطالعه از نظر مقادير كمي آپوكارتنوئيدها اختلاف معني‌دار (P 0/01) وجود داشته و مقايسات ميانگين با آزمون فيشر حفاظت شده، ضمن تاييد برتري ارزيابي متابوليتي با كروماتوگرافي مايع، نشان داد در بين مناطق مورد مطالعه كيموتايپ روستاي اونار در شهرستان مشگين‌شهر با تبعيت از الگوي كمي آپوكاروتنوئيدها داراي غالبيت نسبي در مقايسه با ديگر مناطق بوده و بطور ميانگين مقادير ماده كروسين، پيكروكروسين و سافرانال در وا حد حجم نمونه به ترتيب‌0/1 ±‌0/13،‌0/15±‌4/9 و‌0/21±‌1 گرم در هر صد گرم از ماده خشك اندازه‌گيري شد، با توجه به داده‌هاي حاصله مي‌توان استنباط نمود كه اين منطقه از استان اردبيل، نسبت به ديگر مناطق اين استان پتانسيل لازم جهت توليد اين محصول را با كيفيت بالا دارا مي‌باشد.