مقايسه اثربخشي درمان شناختي- رفتاري، هيپنوتراپي شناختي و حساسيت‌زدايي و بازپردازش از طريق حركت چشم بر بهبود اضطراب و حافظه سرگذشتي زنان

پژوهش حاضر با هدف مقايسه اثربخشي درمان شناختي- رفتاري، هيپنوتراپي شناختي و حساسيت‌زدايي و بازپردازش از طريق حركت چشم بر كاهش اضطراب و حافظه سرگذشتي زنان سيل‌زده شهر پل‌دختر انجام شد. پژوهش از نوع كاربردي و به روش نيمه‌آزمايشي با طرح پيش‌آزمون– پس‌آزمون چهار گروهي انجام گرفت. جامعۀ آماري، شامل همه زنان ميانسال سيل‌زده شهر پل-دختر استان لرستان بود كه طي دو ماهه نخست سال 1398 به مراكز سلامت و روانشناختي مراجعه كرده بودند. از بين آن‌ها 60 نفر كه داراي بيشترين ميزان اختلال استرس پس از سانحه بودند، در سه گروه آزمايش (N = 45; Mage = 42.02, SD = 7.03) و يك گروه كنترل (N = 15; Mage = 41.50, SD = 7.91) به تصادف گمارده شدند. ابزار اندازه‌گيري پژوهش شامل آزمون حافظه سرگذشتي ويليامز و برودبنت (1986) و مقياس اضطراب بك و استر (1990) بود. داده‌هاي آماري به كمك تحليل كوواريانس چندمتغيره، آزمون تعقيبي بن‌فروني و آزمون L-Matrix مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج تحليل كواريانس نشان داد هر سه مداخله درمان شناختي رفتاري، هيپنوتراپي شناختي و EMDR بر كاهش اضطراب و افزايش حافظه سرگذشتي واژه‌هاي مثبت نسبت به گروه كنترل مؤثر بودند (0.01 p). علاوه بر اين، نتايج L-Matrix نيز نشان داد درمان شناختي رفتاري و هيپنوتراپي شناختي تأثير بيشتري نسبت به EMDR بر افزايش حافظه سرگذشتي در زنان سيل‌زده داشتند از اين‌رو مي‌توان نتيجه گرفت، هيپنوتراپي شناختي رفتاري و در پي آن درمان شناختي رفتاري و EMDR بر كاهش اضطراب و افزايش حافظه سرگذشتي واژه‌هاي مثبت زنان سيل‌زده از اثربخشي مطلوبي برخودارند.