روش صاحب جواهر در مواجهه با احاديث مصحّف در متن

يكي از آسيب‌هاي رخ‌داده در احاديث، پديدۀ تصحيف در متن روايات است و از‌آن‌رو كه محمد‌حسن نجفي، صاحب جواهر الكلام في شرح شرائع الاسلام، از فقيهان برجسته متأخر در برابر اين آفت در احاديث فقهي، روشي دارد و استخراج اين روش، براي شناسايي، الگوبرداري و ... سودمند است بر اين اساس، پرداختن به اين سؤالات از ديدگاه صاحب‌جواهر ضروري مي‌باشد، اصل اوليه، بر تصحيف حديث در متن روايات است يا عدمش؟ منشأهاي تصحيف در متن حديث كدامند؟ پيامدهاي تصحيف در متن حديث، در كدام عرصه‌ها بايد بررسي شود؟ تصحيف در متن روايات، چه كاربردهايي دارد؟ با كدام قراين مي‌توانيم تصحيف در متن روايات را شناسايي كنيم؟ نتايج نوشتار پيشروي در بررسي ديدگاه صاحب جواهر به اين سؤالات، با روش توصيفي-تحليلي عبارتنداز اول اين‌كه اصل اوليه بر عدم تصحيف است. دوم اين‌كه منشأهاي تصحيف به كاتب، گفتار، نوشتار و تصحيح اجتهادي محدّثان برمي‌گردد. سوم اين‌كه پيامدهاي تصحيف در سه حوزۀ معناي حديث، حجّيت آن و در معارضه با ديگر احاديث مي‌باشد. چهارم اين‌كه تصحيف در متن حديث، در پيدا كردن و بهره‌جويي حداكثري براي ادلۀ سنن و در جمع بين نسخه‌ها و دلايل كاربرد دارد. پنجم اين‌كه از مهمترين قراين شناسايي حديث مصحّف، مي‌توان به مخالفت با سياق، ناسازگاري با قواعد نحوي و تعدّد روايات اشاره كرد.