طراحي الگوي رشد اكوسيستم كارآفريني در بستر نظام آموزش عالي كشاورزي

مقدمه و هدف: اهميت كسب و كارهاي نوپا در بخش كشاورزي بيش از هر زمان ديگري مشخص است. براي رسيدن به اين مهم فراهم ساختن اكوسيستم كارآفريني مورد نياز است. لذا، نظر به تجربه ي اندك بخش كشاورزي كشور براي ايجاد چنين اكوسيستمي بايد عامل‎هاي اكوسيستم كارآفريني را با استفاده از آموزه هاي بخش هاي پيشگام كارآفريني شناسايي كرد. اين پژوهش با هدف طراحي الگوي رشد اكوسيستم كارآفريني در بستر نظام آموزش عالي كشاورزي كشور انجام شد. مواد و روش‎ها: پژوهش حاضر از منظر گردآوري داده ها از نوع ميداني، از منظر كنترل متغيرها از نوع غيرآزمايشي و از لحاظ هدف كاربردي و از لحاظ روش جزء تحقيقات آميخته ي اكتشافي متوالي (مصاحبه هاي عميق به همراه پيمايش) مي‌باشد و در بخش كيفي با مصاحبه ي نيمه‎ ساختاريافته با 15 نفر از فعالان استارت آپي كشور سازه هاي شش مؤلفه ي مدل اكوسيستم كارآفريني آيزنبرگ شناسايي شدند و در بخش كمي سازه ها بررسي شدند. جامعه ي آماري در بخش كمي 1800 نفر از فعالان استارت آپي كشور بودند. به منظور تعيين حجم نمونه از فرمول كوكران استفاده شد كه مطابق آن تعداد نمونه 286 نفر برآورد گرديد. به‎منظور سنجش روايي ابزار تحقيق (پرسشنامه) از روش روايي تشخيصي استفاده شد كه مقدار آن براي سازه‌هاي تحقيق بالاتر از 0.5 ≤ AVE و قابل قبول بود. براي تعيين پايايي از روش پايايي تركيبي استفاده شد كه مقدار آن براي سازه‌ها بالاتر از0.6 ≤ CR و قابل قبول بود. براي پردازش داده‌ها از روش تحليل مؤلفه هاي اصلي و تحليل سلسله‎‎ مراتبي با استفاده از نرم‎افزار Smart-PLS استفاده شد. يافته ها: مطابق يافته‎ها براي مؤلفه‎ي سياست پنج عامل تقويت بخش خصوصي، تعيين متولي براي اكوسيستم، حمايت از كارآفريني مولد، توسعه‎ي متوازن كشور و سرمايه‎گذاري دولت در اكوسيستم شناسايي شدند. براي مؤلفه‎ي فرهنگ عامل‎هاي توجه به الگوهاي موفق كارآفريني، توسعه‎ي فرهنگ كارآفريني و ارتقاء تفكر كارآفرينانه، براي مؤلفه‎ي حمايت عامل‎هاي توجه به نقش مشاوران، تأمين فضاي فيزيكي، تأمين زيرساخت‎هاي قانوني و نقش نهادهاي حرفه‎اي حامي كارآفريني، براي مؤلفه‎ي بازار عامل‎هاي شبكه‎سازي، تأمين بستر رقابتي و توجه به وضعيت سياسي بازار كشور، براي مؤلفه‎ي سرمايه‎ي انساني عامل‎هاي اكوسيستم آموزش مهارت‎هاي كسب‎و‎كار، بازنگري در ساختار آموزش عالي، پرورش نيروي انساني، ترغيب اساتيد به كارآفريني و هدفمند كردن بودجه‎ي دانشگاه‎ها و براي مؤلفه‎ي سرمايه‎ي مالي عامل‎هاي دسترسي به منابع مالي و تزريق مالي به‎‎هنگام شناسايي شدند، همچنين رتبه بندي مؤلفه هاي مدل رشد اكوسيستم كارآفريني در بستر نظام آموزش عالي كشاورزي كشور بدين شرح بود: مؤلفه‎ي سرمايه ي‎ انساني در رتبه ي اول و مؤلفه هاي فرهنگ، حمايت، بازار، سياست و سرمايه ي مالي در رتبه‎هاي بعدي از نظر اهميت قرار داشتند. نتيجه‎گيري: از ديدگاه فعالان استارت‎آپي كشور مؤلفه‎ي سرمايه ي انساني بيشترين اهميت را در رشد اكوسيستم كارآفريني در بستر نظام آموزش عالي كشاورزي كشور داشت، لذا مي‎توان با تشكيل شوراي راهبردي نظام آموزش عالي كشاورزي جهت برنامه ريزي درسي، تغيير در برنامه هاي درسي و تغيير در شيوه هاي آموزشي و استفاده بيشتر از آموزش هاي تجربي در مراكز آموزش عالي كشاورزي كشور زمينه را جهت تقويت مؤلفه‎ي سرمايه انساني فراهم نمود.