عنوان مقاله :
پسوندهاي اشتقاقي در شكند گمانيگ وزار
پديد آورندگان :
آتش برگ ، فرشته دانشگاه آزاد اسلامى واحد علوم و تحقيقات , رحيمى ايمن ، منظر دانشگاه آزاد اسلامى واحد علوم و تحقيقات - گروه فرهنگ و زبانهاي باستاني ايران
كليدواژه :
شِكَند گُمانيگ وِزار , پازند , پهلوي , اصطلاحات علمي , واژه سازي , پسوندهاي اشتقاقي
چكيده فارسي :
شِكَند گمانيگ وِزار اثري است كلامي كه در نيمههاي سده سوم هجري نوشته شد. در آن زمان زبان پهلوي فاقد پشتوانه سياسي پيشين خود بود، ضمن اينكه كاربرد روزمرهاش در ميان مردم را از دست ميداد، و عربي و فارسي به تدريج در همه زمينهها جاي آن را ميگرفتند. در چنين زماني، نويسنده اين اثر متني كلامي را مينويسد بدون اينكه از وام واژههاي عربي براي بيان مفاهيم پيچيده استفاده كند، و در اين كار بسيار موفق است. او مفاهيم پيچيده را تنها با استفاده از واژههاي پهلوي بيان ميكند، و از امكانات واژه سازي پهلوي بيشترين بهره را ميبرد. چون پسوندهاي اشتقاقي از جمله مهمترين امكانات واژه سازي در زبان پهلوي هستند، اين سوال مطرح ميشود كه پسوندهاي استفاده شده در اين اثر چگونه كميت و كيفيتي داشتهاند؟ بدين معني كه آيا نويسنده پسوندهاي پر شماري در دسترس خود داشته است و يا اينكه آن پسوندها از نظر قابليتهاي واژه سازي، در مقايسه با پسوندهاي فارسي ويژگيهاي متمايزي داشتهاند؟ بررسي اين اثر نشان ميدهد پسوندهاي استفاده شده بسيار كمتر از پسوندهاي رايج در زبان فارسي بوده و به جز يكي دو مورد، همه در فارسي به كار رفتهاند.