بررسي فقهي خمس سهام بورس

يكي از واجبات و فروع دين مبين اسلام، فريضۀ «خمس» است كه در موارد خاصي واجب است. اما در مورد وجوب خمس در موضوعات جديدي همچون «سهام بورس»، پژوهشي صورت نگرفته كه اين مقاله درصدد بررسي اين مسئله است. براي شناخت حكم خمس در سهام بورس لازم است ابتدا ماهيت سهام مشخص شود. لذا پس از بررسي احتمالات مختلف در ماهيت سهام، ادلۀ وجوب خمس بازپژوهي مي‌‌شود تا مدلول آن‌ها معين گردد و درنتيجه حكم خمس طبق هريك از احتمالات روشن شود. به‌طور كلي شش احتمال در مورد ماهيت سهام مطرح شده كه تنها احتمال پنجم (مال اعتباري مستحدث) بدون اشكال است. اما طبق احتمالات مختلف، اگر اطلاق ادلۀ خمس پذيرفته شود و يا با الغاي خصوصيت، ادله شامل امور اعتباري نيز بشود، سهام طبق تمامي مباني، متعلق خمس خواهد بود؛ در غير اين صورت مطابق احتمالاتي كه سهام امري اعتباري باشد، سهام بورس متعلق خمس قرار نمي‌‌گيرد. بنابراين طبق مبناي مختار، سهام بورس خمس دارد.