مدل يابي علّي متغيرهاي پيشايندي و پسايندي رويكرد به مطالعه دانشجويان: تحليل ميانجي‌گرانه

هدف اين مقاله بررسي ميزان تاثير متغيرهاي مهم پيشايندي و پسايندي رويكرد به مطالعه دانشجويان بوده است. مدل پيشنهادي روي دانشجويان كارشناسي سه دانشگاه مادر ايران شهيد بهشتي تهران، تهران و دانشگاه علم و صنعت اجرا شد. 692 دانشجوي كارشناسي از سه دانشگاه شهيد بهشتي تهران، تهران و دانشگاه علم و صنعت با نمونه‌گيري طبقه‌اي نسبي انتخاب شدند. به منظور گردآوري داده‌ها از مقياس نيازهاي بنيادين روانشناختي Deci and Ryan (2000)، پرسشنامه ادراك از محيط آموزشي Dundee (2000)، انگيزش تحصيلي Harter(1980)، سياهه رويكردها و مهارتهاي مطالعه Tait and Entwistle (1979)، براي سنجش پيامدهاي يادگيري از ابزار موفقت تحصيلي Prevat و همكاران(2002)، رضايت تحصيلي ترك زاده و محترم(1391)و رشد مهارت‌هاي اصلي Lizzio و همكاران(2002) استفاده شده است. پايايي از آلفاي كرونباخ ابزارها بين 0.72 تا 0.93 بدست آمد و روايي سازه ابزارها از روش تحليل عاملي تأييدي بررسي شد. يافته‌ها نشان داد كه مدل پيشنهادي پژوهش توانست حدود 32 درصد از رويكرد سطحي مطالعه و 6 درصد از واريانس رويكرد عميق مطالعه و 26 درصد از واريانس متغير پيامدهاي يادگيري دانشجويان را تبيين كند. نتايج نشان داد كه نيازهاي روانشناختي و محيط دانشگاهي، دانشجويان را به استفاده بيشتر از رويكرد سطحي و استفاده كمتر از رويكر عميق مطالعه ترغيب مي‌كند. با توجه به نتايج مي‌توان به موسسات آموزش عالي و دانشگاه‌ها پيشنهاد كرد كه با ارتقاي سطح نيازهاي بنيادين روانشناختي، دستكاري محيط آموزشي، مي‌توانند استفاده از رويكردهاي سطحي و عميق مطالعه و در نهايت پيامدهاي يادگيري دانشجويان كارشناسي را ارتقا دهند.