عنوان مقاله :
تأثير ميزبان هاي مختلف غلات بر ويژگي هاي رشد جمعيتي شب پرهي مديترانه اي آرد، Ephestia kuehniella Zeller (Lepidoptera: Pyralidae)
پديد آورندگان :
پاشايي ، سجاد دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه گياهپزشكي , رزمجو ، جبرائيل دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه گياهپزشكي , رفيعي دستجردي ، هوشنگ دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه گياهپزشكي , عباداللهي ، عسگر دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي مغان - گروه علوم گياهي , ناصري ، بهرام دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم گياهي
كليدواژه :
رژيمهاي غذايي , جدول زندگي , متابوليتهاي اوليه گياهي , آرد غلات
چكيده فارسي :
شبپرهي مديترانهاي آرد، Ephestia kuehniella Zeller، آفتي همهجازي بوده و داراي طيف ميزباني گسترده روي فرآوردههاي انباري است. در پژوهش حاضر، تأثير ارقام و گونههاي مختلف غلات شامل گندم (ارقام معراج، آفتاب و پايا)، جو (ارقام اكسين، فردان و فراز)، برنج (رقم هاشمي)، ذرت (هيبريد 704)، سورگوم (رقم اسپيدفيد)، چاودار (رقم دانكو) و ارزن (رقم مرواريدي) روي فراسنجههاي زيستي و جمعيتي شبپرهي مديترانهاي آرد مورد بررسي قرار گرفت. علاوه بر اين، برخي از ويژگيهاي شيميايي و فيزيكي ميزبانهاي مختلف غلات نيز مورد مطالعه قرار گرفت تا ارتباط احتمالي بين اين خصوصيات با فراسنجههاي جدول زندگي آفت نيز مورد بررسي قرار گيرد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه طولانيترين طول مدت دوره نابالغ بيد آرد روي ميزبان ارزن (66.57 روز) و كوتاهترين دوره پيش از بلوغ روي ميزبانهاي گندم (ارقام پايا و آفتاب)، برنج و ذرت بود. ميزان زادآوري روي ميزبان ارزن (49.10±2.92 تخم) به طور معنيداري كمتر از بقيه غلات بود، در حاليكه بيشترين مقدار آن روي ميزبان ذرت (7.36±136.18 تخم) بهدست آمد. بيشترين مقدار نرخ ذاتي افزايش جمعيت (r) مربوط به حشرات پرورش يافته روي ميزبان ذرت (0.067 بر روز) و كمترين آن مربوط به حشرات پرورش يافته روي ميزبان ارزن (0.033 بر روز) مشاهده شد. همچنين، بين فراسنجههاي زيستي آفت همبستگي مثبت يا منفي با درصد رطوبت، شاخص سختي، غلظت پروتئين و نشاسته غلات مختلف وجود داشت. نتايج اين تحقيق نشان داد كه ميزبانهاي ارزن و سورگوم به عنوان ميزبانهاي نسبتا مقاوم و بالعكس، گندم (رقم معراج) و ذرت بهعنوان مطلوبترين ميزبان جهت پرورش انبوه شبپره مديترانهاي بودند.