مدل‌سازي سيلاب در حوضه‌هاي آبريز با استفاده از تحليل آماري و ويژگي هاي مورفومتري مطالعه موردي: حوضه‌هاي آبريز استان كردستان

تجزيه و تحليل مورفومتري حوضه هاي زهكشي و شبكه رودخانه، نقش مهمي در شناخت رفتار هيدروژئولوژيكي حوضه زهكشيايفا ميكند و در حوضه هاي فاقد آمار ميتواند ابزاري مفيد براي پيشبيني سيلاب باشد. از اين رو تحقيق حاضر با هدفمدلسازي سيلاب و ارتباط آن با متغيرهاي مورفومتري با استفاده از رگرسيون چندمتغيره انجام گرفت. روش پژوهش مبتني بر استخراج پارامترهاي مورفومتريك و تحليل هاي آماري شامل بررسي ضريب همبستگي و تحليل رگرسيون خطي مي باشد. در همين راستا ابتدا حوضه هاي مورد مطالعه با استفاده از نرم افزار 5.10 GIS ARC تعيين و حدود هر يك مشخص شده است. سپس ويژگي هاي مورفومتري آنها استخراج شده است. دبي سيلاب نيز در دوره هاي بازگشت 2 تا 500 ساله با استفاده از نرم افزار ايزي فيت بازسازي شده است. براي مدلسازي ابتدا رابطه خطي بين هر يك از متغيرهاي مورفومتري به عنوان متغير مستقل با دبي سيلاب به عنوان متغير وابسته مورد بررسي قرار گرفته و بعد از اطمينان از وجود رابطه ي خطي بين متغيرها و دبي سيلاب همبستگي بين هر يك از متغيرها و دبي سيلاب محاسبه شد. متغيرهايي كه بيشترين همبستگي را دارند مشخص گرديد كه اين متغيرها عبارت بودند از مساحت حوضه، طول حوضه و طول جريان سطحي. با استفاده از رگرسيون چند متغيره اقدام به مدلسازي براي متغيرهاي مستقل و دبي سيلاب گرديد. نتايج نشان ميدهد كه هر چه دوره بازگشت سيلاب افزايش مييابد ارتباط بين متغيرهاي مستقل و دبي سيلاب افزايش مي يابد به طوري كه همبستگي مساحت با دوره ي برگشت 25 ساله 0/609 و با دوره ي بازگشت 200 ساله 0/677 مي باشد. همچنين مدل هاي ارائه شده با استفاده از تحليل رگرسيون چندمتغيره در دوره هاي بازگشت بالاتر از 25 تا 500 سال داراي اعتبار بيشتري براي پيشبيني سيلاب ميباشد. به طوري كه ضريب تبيين دوره ي 5 ساله برابر با 0/325 و دوره 500 ساله برابر با 0/521 مي باشد.