پهنه‌بندي تطبيقي سيلاب در حوضه آبريز چشمه‌كيله تنكابن، شمال ايران

سيلاب يكي از مهم ترين خطرات طبيعي است كه اغلب با تأثيرات عظيم سالانه ميليون‌ها نفر را در سراسر جهان تحت تأثير قرار مي‌دهد. بنابراين، تعيين استراتژي هاي بهينه براي مديريت بهينه سيلاب ضروري است. مدل هاي متنوعي براي شناسايي و پهنه بندي سيل گيري در جهان وجود دارد. در سال‌هاي اخير به دليل وقوع سيلاب‌هـاي مكـرر در حوضۀ آبخيز رودخانه‌ چشمه‌كيله تنكابن و متعاقـب آن ايجـاد خسـارات ناشـي از سيلاب، لزوم توجه به پهنه‌بندي خطر سيل‌خيزي حوضـۀ مـورد بررسي بيش از پيش نمايان مي‌شود. در بين روش‌هاي مختلف براي تهيه نقشه‌هاي پهنه‌بندي سيلاب، روش‌هاي آماري به علت سادگي در عمل و نيز دقت قابل قبول، بيشتر مورد توجه قرار مي‌گيرند. هدف از اين پژوهش مقايسه قابليت اعتماد مدل‌هاي آنتروپي شانون، نسبت فراواني و وزن شاهد در زمينه پهنه‌بندي سيل‌خيزي حوضه آبخيز چشمه‌كيله است. در اين تحقيق از معيارهاي شيب، طبقات ارتفاعي، جنس خاك، شاخص رطوبت توپوگرافي، فاصله از رودخانه، زمين‌شناسي، كاربري اراضي، تراكم آبراهه، NDVI و بارندگي استفاده شده است. احتمال رخداد سيلاب براي هر كلاس از هر پارامتر محاسبه شده است. وزن‌هاي محاسبه شده براي هر كلاس در نرم‌افزار GIS ARCدر لايه‌هاي مربوطه اعمال شده و نقشه‌هاي پهنه‌بندي سيلاب منطقه به دست آمد. نقشه‌هاي نهايي حاصل از اجراي اين سه مدل در منطقه به 3 طبقه كم خطر، متوسط و پرخطر تقسيم شدند. و نهايتا قابليت اعتماد هر يك از مدل‌ها با استفاده از منحني مشخصه عملكرد سيستم (ROC) ارزيابي شدند. نتايج نشان داده است كه تكنيك نسبت فراواني (FR)، وزن شاهد (WOE) و آنتروپي شانون (SE) به ترتيب اولويت، داراي بيشترين دقت در پيش‌بيني وقوع سيلاب هستند.