شبيه سازي رواناب رودخانه با استفاده از مدل WetSpa در حوضه آبريز قورچاي

شبيه سازي فرآيند بارش- رواناب در يك حوضه از نقطه نظر درك بهتر مسائل هيدرولوژيكي، مديريت منابع آب، مهندسي رودخانه، سازه هاي كنترل سيل و ذخيره سيلاب اهميت ويژه اي دارد. برآورد بارش- رواناب با مدل هاي هيدرولوژيكي توزيعي و با استفاده از تكنيك سامانه اطلاعات جغرافيايي به صورت گسترده امكان پذير، كاربردي و متداول شده است. مدل  وتسپا  يك مدل شبكه اي و توزيعي شبيه سازي رواناب و بيلان آبي است كه در پايه زماني متفاوت ساعتي يا روزانه اجرا مي شود. در اين تحقيق اقدام به شبيه سازي جريان با استفاده از مدل وتسپا در حوضه آبريز قورچاي شده است. اين حوضه (به عنوان يكي از زيرحوضه هاي گرگانرود) با مساحت 254 كيلومتر مربع در جنوب شهرستان راميان در استان گلستان قرار دارد. داده هاي مورد استفاده مدل وتسپا نقشه هاي كاربري اراضي، بافت خاك، مدل رقومي ارتفاعي، داده هاي بارش، تبخير، دما و دبي جريان (براي واسنجي و اعتبارسنجي مدل) مي باشد. پس از آماده‌سازي داده‌هاي مورد نياز مدل اجرا و واسنجي 11 پارامتر با دو روش دستي و خودكار براي 7 سال ابتداي دوره‌ي آماري و اعتبارسنجي مدل براي دوره  5 سال انجام  شد. نتايج ارزيابي مدل، صحت شبيه سازي دبي جريان و تطابق بسيار خوب بين داده هاي شبيه سازي شده و مشاهداتي را براساس معيار نش- ساتكليف 67/21 درصد در دوره‌ي واسنجي و 76/34 درصد در دوره اعتبارسنجي نشان مي دهد. همچنين ضريب رواناب محاسبه شده  توسط مدل وتسپا براي كل حوضه  28/31 درصد بوده كه در مقايسه با ضريب رواناب مشاهداتي 30/12 درصد  نشان دهنده‌ي شبيه سازي خوب مدل است. نتايج نشان مي دهد مدل در وضعيت و شرايط واقعي مكاني بر اساس 3 نقشه توپوگرافي، كاربري و نوع خاك قادر به در نظر گرفتن بارش، رطوبت پيشين و فرآيندهاي توليد رواناب مي باشد كه باعث مي شود مدل مقادير جريان هاي زياد و روند هيدرولوژيكي عمومي را به خوبي به دست آورد.