شرق شناسي و توليد بحران در افغانستان

يكي از جنبه‌هاي بارز تاريخ معاصر افغانستان، ظهور بحران‌هاي فراگير بويژه در دهه‌هاي اخير است كه معلول عوامل متعدد داخلي و عمدتا خارجي است. اين نوشتار در صدد بررسي نقش گفتمان شرق‌شناسي در توليد و گسترش اين بحران‌ها  با روش توصيفي تحليلي توام با تفسير مي‌باشد. نتايج تحقيق نشان مي‌دهد كه شرق‌شناسي، اغلب به دليل ذات و ماهيت استعماري و نژادپرستانه خود، تلاش در ايجاد انواع بحران‌ها در كشورهاي تحت نفوذ غرب داشته تا از اين رهگذر زمينه را براي استثمار اين كشورها توسط نظام سلطه مهيا سازد. البته برخي از شرق‌شناسان از قاعده مستثني بوده و صرفا با انگيزه‌هاي ديگري دست به فعاليت‌‌هاي خاص در اين مناطق زده‌اند. شرق‌شناسان، با ايجاد انواع بحران‌ها و دامن زدن به منازعات ميان گروه‌هاي اجتماعي (قومي‌- مذهبي) و نخبگان سياسي، عامل اصلي بحران‌‌ در افغانستان بوده‌اند. بر اين اساس مي‌توان گفت، شرق‌شناسي، عامل عمده ايجاد و گسترش بحران در سطوح و لايه‌هاي گوناگون فرهنگي، سياسي و اجتماعي در اين كشور به شمار مي‌آيند.