كاركردهاي فرهنگي منصب شيخ الاسلامي در دوره صفويه

منصب شيخ الاسلامي يكي ازمناصب مهم ديني عصر صفوي بود كه در راستاي گسترش فرهنگ وآموزه هاي ديني - مذهبي شيعه دوازده امامي در دربار ، مراكز و ولايات ايران پاي به عرصه ظهور نهاد وتوانست بر ابعاد مختلف نظام سياسي – اجتماعي به ويژه ساختار فرهنگي جامعه اي ايران تاثيرعميقي برجاي نهد.پرسش اساسي آن است كه منصب شيخ الاسلامي در اين دوره از چه  جايگاهي برخوردار وچگونه بر تحولات فرهنگي- سياسي ايران عصرصفويه تاثير گزار بوده است؟ به نظر مي رسد كاركرد فرهنگي اين منصب در اين دوره، نقش مهمي در ابعاد فرهنگي سياسي عصر صفويه به جاي گذاشت و توانست آموزه هاي اهل بيت (ع) را در ميان طبقات اجتماعي نهادينه نمايد مهم ترين كاركرد شيخ الاسلامي كه قوي ترين و موثرترين عامل تقويت روح همبستگي ميان ايرانيان و افزايش احساسات فزاينده ي مذهب تشيع بود ،همچنين اين مذهب عامل مهمي براي خلق آثار نوين در زمينه علوم مختلف شد به تبع آن ادامه عزاداري در اين دوره شكل رسمي و تكامل يافته به خود گرفت. نتيجه دو گفتمان سياسي وفرهنگي باشد كه از يك سو دستگاه هيات حاكمه صوفي مسلك صفوي را به واكنشِ انعطافي در برابر نيازها و واقعيت هاي زمانه واداشته تا ازعقائد وفرهنگ مريد ومراد پروي خانقاهي عدول نمايد و از سوي ديگرمجتهدان وانديشمندان برجسته وپراكنده  شيعه را برانگيخته است تا در راستاي توسعه  و تعميق فرهنگ و آموزه هاي مذهب تشيع به تشريك مساعي پرداخته وتلاش­هاي بنياديني را پي ريزي نمايند. نتيجه اين تشريك مساعي آن شد كه تحول عميقي در دربار ودستگاه حكومتي ايران  عصر صفويه رخ دهد كه اعلام رسمي مذهب شيعه، شرح وبسط آموزه هاي اهل بيت(ع)، توسعه وگسترش فرهنگ تشيع در سطوح مختلف جامعه از جمله دستاورد وكاركردهاي اين منصب است كه با حمايت مستقيم حاكمان صفوي وتلاش عالمان، بسياري از نمادها و شعائر مذهبي به طور رسمي وعلني به اجرا درآمده است. مقاله پيش رو با رويكردي تاريخي به شيوه توصيفي- تحليلي و با بهره گيري از منابع كتابخانه اي به بررسي و واكاوي كاركردهاي فرهنگي منصب شيخ الاسلامي در ايران دوره صفويه  مي پردازد.