ارزيابي اثربخشي تسهيلات اعطايي به طرح‌هاي بهبود و افزايش توليد دام و طيور در استان خراسان رضوي

از آنجا كه سرمايه يكي از محدودكننده ترين نهاده هاي رشد و توسعه بخش كشاورزي ايران است، در مطالعه حاضر، به ارزيابي اثربخشي تسهيلات اعطايي به طرح‌هاي بهبود و افزايش توليدات دام و طيور در خراسان رضوي پرداخته شد. به منظور شناسايي معيارهاي ارزيابي اثربخشي تسهيلات اعطايي، از روش دلفي و براي بررسي ميزان تأثير عوامل مؤثر بر اثربخشي تسهيلات اعطايي به طرح‌هاي يادشده، از مدل يابي معادلات ساختاري استفاده شد. نتايج نشان داد كه ميانگين معيارهاي اثربخشي تسهيلات اعطايي به طرح‏ هاي بهبود و افزايش توليدات دام و طيور تقريباً از سطح متوسط برخوردار بوده و به ترتيب، معادل 48.9 و 47.3 درصد است. در ميان معيارهاي اثربخشي تسهيلات اعطايي به طرح بهبود و افزايش توليدات دامي، به ترتيب، «بهبود كيفيت شير»، «افزايش ضريب تبديل و ارزش افزوده توليد شير» و «افزايش ضريب تبديل و ارزش افزوده توليد گوشت قرمز» و در ميان معيارهاي اثربخشي تسهيلات اعطايي به طرح بهبود و افزايش توليدات طيور، به ترتيب، «بهبود كيفيت تخم مرغ»، «افزايش ضريب تبديل و ارزش افزوده توليد تخم مرغ» و «افزايش ضريب تبديل و ارزش افزوده توليد گوشت مرغ» كمترين اثربخشي را داشته و همچنين، تسهيلات اعطايي به بهره برداران طرح هاي يادشده طي دوره مورد بررسي در خراسان رضوي به دلايل مختلف همچون شرايط نامناسب اقتصادي حاكم بر دوره مورد بررسي، تغيير در قوانين و مقررات، سرمازدگي، خشكسالي و در نهايت، عدم مساعدت نظام بانكي، از اثربخشي مناسب برخوردار نبوده است. از اين‏رو، ايجاد تناسب بين بازدهي و نرخ سود بازپرداخت، مساعدت بانك‌ها با بهره‌برداران خسارت ‏ديده و به ‏ويژه توسعه بيمه محصولات كشاورزي از جمله پيشنهادهاي پژوهش حاضر به مسئولان اين بخش بود.