بررسي اثرات توزيعي افزايش قيمت آب، غذا و انرژي در نظام اقتصادي

آب، غذا و انرژي (يعني، سوخت‌هاي فسيلي و برق) سه عنصر اساسي در نظام اقتصادي به‏ شمار مي‏روند كه در گزارش‏ هاي بين‌المللي، بر لزوم توجه به روابط ميان آنها در راستاي دستيابي به توسعه پايدار تأكيد شده است. با توجه به روندهاي مصرفي و تكانه‏ هاي گوناگون تأثيرگذار بر پيوند آب، غذا و انرژي در ايران، هدف اصلي مطالعه حاضر رديابي اثرات قيمتي قابل انتقال از سوي هر كدام از اجزاي پيوند به يكديگر در مواجهه با تكانه‌هاي برون‏ زاي قيمتي بود. براي دستيابي به الگوهاي انتقال قيمت، از ماتريس حسابداري اجتماعي (SAM) استفاده شد. در اين راستا،‏ از رهيافت تجزيه ضرايب فزاينده، با توجه به قابليت آن در نشان دادن اثرت توزيعي تكانه قيمتي در خلال نظام اقتصادي مطابق هدف مطالعه حاضر، بهره گرفته شد . همچنين، محاسبه ضرايب فني- اقتصادي پيوند آب، غذا و انرژي با در نظر گرفتن تعاملات با ساير بخش‌هاي اقتصادي صورت گرفت. نتايج نشان داد كه نه‏ تنها ضرايب قيمتي در حالت كلي متفاوت‏ اند، بلكه در حالت تجزيه‏ شده نيز بيانگر انتقال قيمت به‏ صورت غيريكسان است؛ و از آنجا كه غذا و انرژي داراي زيربخش‌هاي مختلفي هستند، بر هم‏ كنش‌هاي قيمتي آنها نيز كاملاً متفاوت است؛ به ديگر سخن، اثرات قيمتي زيربخش‌هاي انرژي بر زير بخش‌هاي غذا تفاوت‌هاي قابل توجه دارند. بنابراين، چنانچه سياست‌گذاري اقتصادي بدون توجه به ضرايب قيمتي صورت گيرد، اثرات غيرمستقيم در خلال نظام اقتصادي به تبعات منفي مي‌انجامد. از اين رو، پيشنهاد مي‌شود كه پيش از اتخاذ سياست اقتصادي، نتايج انتقال قيمت به ‏صورت جداول راهنما مورد توجه قرار گيرد و با توجه به تبعات احتمالي، سياست‌گذاري مناسب صورت پذيرد.