ادوار استرس مالي و پيامدهاي آن بر رشد اقتصادي در ايران

در دهه‏هاي اخير با توجه به افزايش استرس‏ در بازارهاي مالي و تأثير آن بر رشد اقتصادي، نياز به پيدا كردن مدل‏ها و شاخص‏هاي بهتر براي رويارويي با حوادث بحران‏زا و كاهش اثرات آن احساس مي‏شود. اين پژوهش، به دنبال پاسخ به اين پرسش است كه اثر استرس كل سيستم مالي و زيربخش اصلي آن در اقتصاد ايران (سيستم بانكي، بازار بورس اوراق بهادار و بازار ارز) بر رشد اقتصادي چگونه است؟ براي اين منظور از داده‏هاي فصلي سري زماني (1)1370 تا (4)1395 از بخش بانكي و بازارهاي سهام و ارز استفاده شده است. براي ساخت يك شاخص چندبعديِ استرس مالي «در داخل» و «در ميان» هر بخش/بازار به ترتيب از روش تجزيه‏ي مؤلفه‏هاي اصلي و وزن‏دهي اعتباري بهره گرفته‏ شده است. با استفاده از مدل خودبازگشت ميانگين متحرك (ARMA) و رهيافت خودبازگشت با وقفه‏هاي توزيعي (ARDL) وقفه‏هاي بهينه‏ي مورد نياز برآورد و با استفاده از رهيافت خودبازگشت واريانس ناهمسان شرطي عموميت‏يافته نمايي (EGARCH)، واريانس شرطي شاخص‏هاي مورد نظر كه معرف فرّاريت شاخص‏هاست محاسبه گرديد. سپس با استفاده از مدل ماركوف-سوئيچينگ، به ارزيابي تأثير استرس مالي بر رشد اقتصادي ايران پرداخته شده است. نتايج حاكي از آن ات كه با وجود دوره‏هاي استرس مالي در ايران، تأثير آن بر رشد اقتصادي بسيار ناچيز و در بيشتر مواقع بي‏معني بوده است.