گروه بندي لاين‌هاي پيشرفته گندم بر اساس عملكرد و اجزاي آن

به منظور بررسي تعداد 49 لاين پيشرفته گندم آزمايشي به صورت طرح بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه مركز تحقيقات كشاورزي واقع در قراخيل شهرستان قائمشهر اجرا شد. در اين پژوهش صفاتي نظير تعداد پنجه، ارتفاع بوته، طول برگ، عرض برگ، سطح برگ، وزن تر و خشك برگ پرچم، ساقه و سنبله، قطر ساقه و SPAD ، وزن هزار دانه و عملكرد دانه مورد ارزيابي و اندازه گيري قرار گرفت. بر اساس نتايج حاصل از تجزيه واريانس مشاهده شد كه اختلاف بسيار معني داري (در سطح يك درصد) بين ژنوتيپ هاي مختلف گندم بر اساس تمامي صفات مورد مطالعه وجود دارد. تجزيه خوشه اي ژنوتيپ هاي مورد مطالعه را به سه گروه مجزا از هم تفكيك نمود. نتايج مقايسه ميانگين بين گروه هاي حاصل از كلاستر نشان داد كه گروه سوم داراي بالاترين ميزان صفات مطلوب از نظر خصوصيات فتوسنتزي شامل طول (30.07 سانتيمتر)، عرض (1.54 سانتيمتر)، سطح برگ (35.22 سانتيمتر مربع) و SPAD (46.33)، ميزان وزن تر (3.06 گرم) و خشك سنبله (1.07 گرم)، وزن تر (1.29 گرم) و خشك برگ پرچم (0.42 گرم)، وزن تر (9.63 گرم) و خشك ساقه (3.28 گرم)، قطر ساقه (5.02 ميليمتر) و همچنين وزن هزار دانه (48.51 گرم) مي باشد. همچنين نتايج آناليز حساسيت نشان داد كه در ژنوتيپ هاي موجود در گروه سوم ارتباط قوي تري از نظر صفات وزن تر برگ پرچم و SPAD با صفت عملكرد دانه وجود دارد. از اين رو مي توان از ژنوتيپ هاي گروه سوم (نه لاين پيشرفته) براي برنامه هاي به نژادي آينده استفاده نمود.