ارزيابي پايداري عملكرد و سازگاري ژنوتيپ هاي جديد سيب زميني با استفاده از روش GGE Biplot

در راستاي دستيابي به امنيت غذايي بيشتر، گياه سيب زميني نقش زيادي را در زنجيره غذايي انسانها ايفا نموده است و حصول حداكثر عملكرد اين گياه در كنار ساير مولفه هاي مطلوب، مي تواند از طريق ارزيابي پايداري و سازگاري ژنوتيپ هاي متنوع در مناطق مختلف كشور، بدست آيد. در اين مطالعه با هدف ارزيابي پايداري و سازگاري ژنوتيپ هاي جديد سيب زميني، تعداد 10 ژنوتيپ جديد متوسط ‌رس و زودرس به نام هاي آنابلا، تاروس، كررا، ليستا، ولوميا، كلومبا، كريسپ فور آل، اينوويتور، لئوناردو و سيلوانا به همراه يك ژنوتيپ متوسط رس رايج مورد كشت و كار در كشور به عنوان شاهد و به نام سانته در سه منطقه مختلف (مشهد، زنجان و همدان) در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در طي دو سال (1395 و 1396) در اراضي بخش خصوصي مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج تجزيه واريانس داده هاي ژنوتيپ هاي متوسط ‌رس و زودرس در مكان هاي مختلف آزمايش نشان دهنده اختلاف معني دار براي ژنوتيپ و ژنوتيپ در سال براي تمامي صفات مورد ارزيابي بود. همچنين اثر سال، مكان در سال و ژنوتيپ در مكان تنها براي صفات عملكرد كل غده، عملكرد قابل فروش، تعداد غده بذري در بوته و تعداد كل غده هر بوته تفاوت معنيداري را نشان دادند. در بين ژنوتيپ هاي متوسط رس و زودرس، ژنوتيپ هاي ليستا، لئوناردو، سيلوانا، كلومبا و كررا با توجه به بالا بودن عملكرد (4.66 تا 5.03 كيلوگرم بر مترمربع) معرفي شدند اما بهطور اختصاصي در مكان هاي ارزيابي شده، ژنوتيپ هاي كلومبا، ليستا و كررا با بيشترين عملكرد غده (به ترتيب با 5.03، 4.90 و 4.74 كيلوگرم در مترمربع)، براي منطقه زنجان و ژنوتيپ آنابلا با عملكرد غده 4.25 كيلوگرم در متر مربع براي مشهد و ژنوتيپ سانته با عملكرد غده 4.53 كيلوگرم در متر مربع براي همدان جزئ سازگارترين ژنوتيپ ها بودند. ژنوتيپ هاي كريسپ فور آل، اينووتور و تاروس به‌طور خاص با هدف مصرف در بخش صنعت (چيپس و سيب زميني سرخ كرده) با توجه به درصد بالاي ماده خشك آنها (به ترتيب 23.88، 21.91 و 21.24 درصد)، پيشنهاد ميگردد.